1. Don kombaynlarining tasnifi

Farg'ona Politexnika instituti Kimyo-texnologiya fakulteti QXMT yo'nalishi 96-20 guruh talabasi IBROXIMOV JAMSHIDBEKning Mehanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish fanidan Mustaqil ishi
Mavzu: Xorijiy davlatlarda ishlab chiqarilayotgan don kombaynlarining texnik ko'rsatkichlari
Reja:
1. Don kombaynlarining tasnifi.
2. Don kombaynlarining asosiy turlari.
3. "Dominator 130" don kombayni
Don yig‘ish kombaynlari don ekinlari hosilini bir fazali usulda, ya’ni bevosita o‘rib yanchish hamda alohida- alohida ( ikki fazali) usulda uyumlarni yigish va yanchish uchun mo‘ljallangan. Kombaynlarni ayrimlari, makkajuxorini don uchun, kungabokar, dukkakli va yorma ekinlarni, uruglik uchun ekilgan utlar, sabzavot va moyli ekinlarni urib yanchish uchun maxsus moslamalar bilan tahminlanadi. Kombaynlar tirkama va o‘ziyurar bo‘ladi.
Uziyurar kombaynlar kengrok tarkalgan. Yanchish- ajratish ( separasiyalash) ishchi qismlari tipi buyicha aksial rotorli yanchish apparati bilan. Birinchi guruhga" Don- 1200"," Don 1500"," Yenisey- 12, Sk- 5A" Niva", SK- 6" Kolos", SKD- 6" Sibiryak" kombaynlari, ikkinchi guruhga esa o‘ziyurar SK- 10 “ Rotor"," Keys" kombaynlari kiradi.
Birinchi guruhdagi barcha kombaynlarni tuzilishi va ishlash prinsipi asosan o‘xshash. Ular bir- biridan gabarit o‘lchamlari, o‘tkazish kobiliyati, yanchish apparatini barabanlarining soni va turi, yurish qismi va boshka ayrim agregatlarini tuzilishi bilan fark kiladi. Molotilka ( yanchgich) ning o‘tkazish kobiliyati ( kg/ s), kombayn, agrotexnik talablarga rioya kilingan holda 1 sekundda kancha don massasini ( donning somonga nisbati 1: 1,5 bo‘lganda) yanchishiga qarab aniqlanadi.
Sk- 10 kombayni jatka ( o‘rgich), kiya kamera, yanchish apparati, somon elagich, Don tozalagich, bunker, somon, garamlagich, dvigatel, kuch uzatmasi, yurish kismi, gidravlik tizim, kabina boshqarish organlari, elektr jixozlari kabi asosiy kismlardan tashkil topgan. Kombaynlarni texnologik ishlash jarayonlari, yukorida tahkidlanganidek bir- biriga o‘xshash.
SK- 5A" Niva" don kombayni, boshoqli donlardan tashkari dukkakli va yorma ekinlar, kungabokar, makkajo‘xori, urug‘lik o‘tlarni o‘rib yig‘ishda ham qo‘llaniladi. Kombayn ikki vriantda somon xaramlagich bilan va somonni bilan ishlab chikariladi. Yuqori to‘plab prisepga yig‘adigan maydalagich namlik zonalarida g‘allani o‘rish uchun kombaynni SKP- 5, 200 gacha bo‘lgan ishlab chikariladi. Qiyaliklarda g‘allani o‘rish uchun SKK- 5 modifikasiyalari SK- 6- II" Kolos" kombayni yukori xosilli g‘alla ekinlarini o‘rish uchun ko‘llanilib, germetik kabina, ikki seksiyali bunker va ikkita bilali yanchish apparati bilan taьminlangan yukori unumli yanchish ( molotilka) bilan jihozlangan.
Dominator-204 «MEGA» шоли-дон комбайни абсолют намлиги 12-20 % дан юқори бўлмаган ва бегона ўтлар билан кучли ифлосланмаган донли экинлар, шу жумладан буғдой, арпа, рожь, шоли, маккажўхори, рапс ва экинларни йиғиштириш учун мўлжалланган.
Комбайнчи хизмат қилади.
Ишлаб чиқарувчи: СП ООО «Uz CLAAS Agro» ООО , Ўзбекистон + Германия Қўшма корхонаси.
«Dominator 130» дон комбайни донли экинларни тўғридан-тўғри комбайнлаш билан йиғиштириб олиш учун мўлжалланган.
Комбайн жатки, узатиш механизми, янчиш аппарати, тозалаш тизими, кабина, бункер, бўшатиш қурилмаси билан, двигатель, куч узатмаси, юриш қисми, бошқариш органлари, гидравлик тизим, электржиҳозлар ва бошқа узеллар ҳамда механизмлардан ташкил топган. 6- цилиндрли турбонаддувли дизель двигатели билан таъминланган. Юриш қисмининг юритмаси механик (гидравлик ростланадиган), 3 поғонали олдинга ҳаракатланиш ва 1 поғона орқага юриш узатмалар қутисига эга.
Комбайнни рул бошқармаси гидростатик типда. Дон жаткасининг қамров кенглиги 4,2 м, платформа кўринишида қилинган, унга қирқиш аппарати,мотовило, шнек, механик ва гидравлик юритмалар, ёнлама муфталар ва бошқалар монтаж қилинган.
Ишлаб чиқарувчи: «Uz CLAAS Agro» ООО Ўзбекистон + Германия Қўшма корхонаси.