1. бургут билан тулки

10. ТУЛКИ ВА ШЕР 
Тулки ҳеч қачон Шерни кўрмаган эди. Бир куни у тасодифан унга рўпара 
келиб қолди ва кўриб шунақанги қўрқиб кетдики, юраги ўйнаб, сал бўлмаса 
ўлаѐзди; у Шерни иккинчи марта кўрганида ҳам анча ваҳимага тушди-ю, 
биринчи галдагичалик қаттиқ қўрқмади; мана, Тулки Шерни учинчи марта 
учратди ва энди ўзини дадил тутиб, у билан суҳбатлашишга ҳам журъат этди. 
Масал демоқчики, энг қўрқинчли нарсагаҳам бора-бора кўникиш мумкин. 
11. БАЛИҚЧИ 
Бир балиқчи қамиш най чалишда беқиѐс уста эди. Бир куни у шу найини ва 
балиқ тутадиган ѐйма тўрини олиб денгиз бўйига борди-да, қоя устига чиқиб 
олиб най чала бошлади — балиқлар найим навосига маст бўлиб сувдан сакраб- 
сакраб чиқишади, деб ўйлаган эди у. Лекин қанча тер тўкиб най чалмасин, 
балиқлардан дарак бўлмади. Шунда у найни бир нетга қўйиб, ѐйма тўрини 
сувга ташлади ва бир зумда анча-мунча турфа тоифа баликдарни сувдан 
тортиб чиқарди. Утўрдаги балиқларни қирғоққа ағдарган эди, улар 
жонҳолатда питирлашиб дик-дик сакрай бошладилар. Буни кўрган балиқчи 
деди: "Оббо ярамас махлуқлар-е, атайлаб сизлар учун най чалганимда 
ўйнамовдинглар, энди бўлса най чалмага- нимда рақс тушиб ѐтибсизлар". 
Бу масал ҳаѐтда бутун қилмиши телба-тескари бўлган одамларга 
қаратилган. 
12. ТУЛКИ БИЛАН ҚОПЛОН 
Тулки билан Қоплон, қай биримиз гўзалроқмиз, деб тортиша бошлашди. 
Қоплон ўз терисининг нақадар бежирим эканлиги ҳақида роса мақганди; 
шунда Тулки унга жавобан деди: "Тўгри, менинг вужудим сеникичалик 
бежирим эмас, лекин ақпу зако- ватим беназирдирки, шу боис юз чандон 
гўзалроқман сендан!" 
Бу билан масал акднинг теранлиги жисмнинг кўркам- лигидан афзал 
эканлигини билдиради. 
13. БАЛИҚЧИЛАР 
Бир жамоа балиқчилар сувга ташлаган тўрларини торта бошлабдилар; тўр 
жуда оғир эмиш. Буни кўрган балиқчилар, овимиз бароридан келди, деб 
www.kitob.uz - Respublika bolalar kutubxonasi

---

ўйлашиб, қўшиқ айта ва ўйин туша бошлашибди. Лекин тўрни тортиб 
чиқаришгандан кейин қарашса, унга бапиқ эмас, тошлар ва сув ўтлари 
илашган экан. Балиқчилар қатгиқ куюна бошлашибди; улар нафақат овлари 
юрмаганидан, балки умидлари пучга чиққанидан хафа бўлишибди. Бу 
балиқчилар жамоасида бир кекса одам бор экан, пгу одам уларга дебди: 
"Қайғуни бас қилинг, биродарлар: билишимча, қувонч билан қайғу - ака-ука, 
бинобарин, биз қанча қувонган бўлсак, шунча қайғуришимиз ҳам керак". 
Шу сингари, бизлар ҳам ҳаѐтнинг ўзгарувчан эканлигини унутмаслигимиз 
ва башарти бирон ютуққа эришгудек бўлсак, энди умрбод саодат бизни тарк 
этмайди, деб ўзимизни ўзимиз алдамаслигимиз лозим. Ахир айтганлар-ку: 
"Ҳар тонгнинг бир шоми бўлади", деб.