50
Илмий ва инновацион фаолиятни ривожлантириш
Университетнинг ўзига хос акселератори талабаларга тадбиркорлик
маданиятини ривожлантириш учун жой бўлиб, уларга тадбирларда иштирок
этиш, ўз ғоялари ва лойиҳаларини инвесторларга намойиш этиш ва эксперт
маслаҳатларини олиш имкониятини беради. Бундан ташқари, бизнесни
тезлаштирувчи
воситалари
мамлакатнинг
инновацион
иқтисодиётини
ривожлантириш ва технологиялар ва инновацияларни тижоратлаштириш учун
кучли воситага айланмоқда.
"Технологияларни узатиш" атамасининг кўплаб таърифлари мавжуд,
улардан баъзилари қуйида келтирилган. В.В.Титовнинг сўзларига кўра,
технологиялар трансфери - бу "кўникмалар, билимлар, технологиялар,
ишланмалар, ишлаб чиқариш усуллари, ишлаб чиқариш намуналари ва
воситаларини ишлаб чиқарувчилардан фойдаланувчиларнинг кенг доирасига
етказишдир, улар кейинчалик технологияларни ишлаб чиқиш ва ишлатиш, янги
маҳсулотлар, жараёнлар, иловалар, материаллар ва хизматларни аҳоли манфаати
учун яратадилар"
1
В.В.Титов шунингдек, билимларни узатиш таърифини беради
- бу "бир ташкилот ичида ва ташкилотлар ўртасида маълумотларни бир томондан
бошқасига ўтказиш жараёни".
Билимларни узатишнинг (билимлар трансферининг) мақсади билимларни
ташкил қилиш, яратиш, мустаҳкамлаш ва тарқатиш ҳамда янги фойдаланувчилар
учун уларнинг очиқлигини таъминлашдир. Бутунжаҳон интеллектуал мулк
ташкилоти технологиялар трансферини "технология ишлаб чиқарувчиси ўз
технологияларидан фойдаланадиган тижорат шериги учун тақдим этадиган
жараён" деб таърифлайди
2
. Аксарият ғарбий университетлар ва илмий-тадқиқот
институтлари учун технология трансфери университет технологиялари
менежерлари Ассоциацияси (УТМА) томонидан "илмий натижаларни кейинги
ташкилот ва тижоратлаштириш мақсадида бир ташкилотдан бошқасига ўтказиш
жараёни" деб таърифланади
3
. УТМА маълумотларига кўра, технологияни
узатиш жараёни одатда янги технологияларни аниқлашни, уларни лицензиялаш
ёки патентлаш орқали ҳимоя қилишни ва тижоратлаштириш ва кейинги
ривожланиш стратегиясини шакллантиришни ўз ичига олади.
Технологияларни узатиш турлари
4
:
– Шартнома тури бўйича:
– тўғридан-тўғри - сотувчи ва харидор бир-бирларини мустақил равишда
1
Трансфер технологий // [Персональная страница В.В. Титова] / Сайт об изобретательских задачах и методам их
решения. 2007. URL: http://www.metodolog.ru/00384/annot.htm(дата обращения: 08.11.2017).
2
Терминология // WIPO – Всемирная организация интеллектуальной собственности. 2007. URL:
http://www.wipo.int/reference/ru/wipopearl/(дата обращения: 10.11.2017).
3
About Technology Transfer // Association of University Technology Managers. 2011. URL: http://www.autm.net/autm-
info/abouttech-transfer/about-technology-transfer/(дата обращения: 05.11.2017).
4
Теребова С. В. Трансфер технологий как элемент инновационного развития экономики // Проблемы развития
территории. 2010.№4. С. 31-36.
Do'stlaringiz bilan baham: |