1 bob. O’simlik to’qimalari tuzulishi va klasifikatsiyasi; Meristema to’qimasi

Kirish
1 bob. O’simlik to’qimalari tuzulishi va klasifikatsiyasi;

1. 
   Meristema to’qimasi.
   
2. 
   Qoplovchi to’qima.
   
3. 
   O’tkazuvchi to’qima.
   
4. 
   Mehanik to’qima.
   
5. 
   Asosiy to’qima.
   

2 bob. O’tkazuvchi to’qimalar tuzilishi va xillari;

1. 
   Floemaning o’tkazuvchi elementlari .
   
2. 
   Ksilemaning o’tkazuvchi elementlari.
   
3. 
   Traxeidlar.
   
4. 
   Traxeya.
   
5. 
   O’tkazuvchi nay tola boylamlar.
   

Kirish
Mavzuning dolzarbligi . O’simliklar olamining tarixiy taraqqiyoti davomida o’tkazuvchi to’qimalar birdaniga shakillanmagan. Tuban o’simliklarda o’tkazuvchi to’qimalar umuman bo’lmaydi. Suv o’tlarining ayrim vakillaridagina eng sodda tuzulishli o’tkazuvchi to’qimalar kuzatiladi. O’tkazuvchi sistemasi asosan urug’li o’simliklarda yaxshi taraqqiy etgan.

O’tkazuvchi to’qimalar suv va suvda erigan oziq moddalarni o’simliklarni butun tanasi bo’ylab harakatini ta’minlaydi. Bajaradigan vazifasiga muvofiq o’tkazuvchi to’qimalar ksilema va floema deb ataladigan ikki xili farqlanadi.
Ma‘lumki avtotrof o’simliklar ikki qutub bo’ylab oziqlanishga moslashgan . O’simliklarning yer ustki organlari ( ustki qutb ) fotosintez jarayoni tufayli avtotrof oziqlanadi. Yer ustki organlari ( pastki qutb ) yerdan suv va unda erigan oziq moddalarni ildiz sestemasi orqali so’rib oladi . Bu xar ikkala oziqlanish moddalarni o’simlikning butun tanasi bo’ylab hara-
katga keltiradi . Shunga muvofiq o’simliklarning yashil qismida xosil bo’lgan organik moddalar floemaning o’tkazuvchi naylari orqali xarakatga keladi. Yerdan qabul qilingan suv va unda erigan moddalar yog’ochlik (kslema ) naylari yordamida harakatga kelib yuqoriga ko’tariladi . Yuqoriga ko’tariluvchi oqom deb shunga aytiladi. O’tkazuvchi to’qima o’simlikning oziqlanishida hamda o’sib rivojlanishida muhum ahamiyatga ega . Usimliklar olamining tarixiy tarakkiyoti davomida
utkazuvchi tukimalar birdaniga sh akllanmagan. Tuban
usimliklarda utkazuvchi tukim alar umuman bulmaydi.
Suv utlarining ayrim vakillaridagina eng sodda tuzi-
lishli utkazuvchi tukimalar kuzatiladi. Utkazish siste-
masi asosan ururli usimliklarda yaxshi tarakkiy etgan.
Utkazuvchi tukimalar suv va suvda erigan ozik, mod-
dalarni usimlikning butun tanasi buylab xarakatini ta'minlaydi. Bajaradigan vazifasiga muvofik ksilema va floema deb ataladigan ikki xil utkazuvchi tuqimalar mavjud.
Ma'lumki, avtotrof usimliklar ikki kutb buyl
oziklanishga moslashgan. Usimlikning er ustki organla-
ri (ustki kutb) fotosintez j arayoni tufayli avtotrof
oziklanadi. Er ostki organlari (pastki kutb) erdan suv
va suvda erigan ozik moddalarni ildiz sistemasi yorda-


.