1-боб ъфанларни ўрганисъҲ жарайонида босъҲлангиcҳ синфўҚувcҳиларда нафосат тарбийасини съҲакиллантирисъҲнинг илмий назарий асослари

vazifalardan iboratdir: 

•  talaba – yoshlardagi estetik tarbiyaga ehtiyojni aniqlash. Bunda ularning 

ma’naviy  jihatdan  go’zallikni  his  qilishi;  estetik  ong  va  did,  estetik  mulohaza  va 

qiziqishlarning  borligi;  talaba  –  yoshlarning  o’z  estetik  didini  yuksaltirilishini 

yoqtirishi; milliy – ma’naviy qadriyatlarga hurmati borligi; jonajon Vataniga, ota-

onasiga va o’rtoqlariga hurmat hissi borligi va shu kabilar aniqlanadi; 

Estetik ehtiyoj, deb insonning atrofimizdagi olamni estetik jihatdan o’rganib, 

bilib  olishiga,  uning  badiiy  faoliyatining  muayyan  bir  turiga  yoki  yo’nalishiga 

undovchi aniq jihatlar majmuiga aytiladi. 

•  talaba  –  yoshlardagi  estetik  moyillikni  aniqlash.  Bular  talaba  – 

yoshlardagi estetik hayajon, estetik mulohaza, estetik munosabat, badiiy va estetik 

did,  estetik  qiziqish,  estetik  tuyg’u,  estetik  idrok  va  estetik  baho  kabi  ijobiy 

xislatlar haqidagi bilim, ko’nikma va malakalarning borligi orqali aniqlanadi. 

•  estetik ongning shakllanganligini aniqlash. Bunda estetik tarbiya ijtimoiy 

voqyelik,  tabiat,  san’atga  nisbatan  bevosita  muloqat  jarayonida  shakllangan  fikr, 

g’oya,  qarash,  nazariya  va  ta’limotlarning  badiiy  ta’lim  va  tarbiyaning  natijasida 

hosil  bo’lishligiga  e’tibor  berish  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Estetik  ongning 

asosini esa estetik idrok tashkil etadi va u insonning go’zallik bilan uchrashganida 

paydo  bo’ladi  hamda  uning  aniq  maqsadga  yo’naltirilganligi  bilan  ham 

---

 

19 

xarakterlanadi.  Estetik  ongning  shakllantirilishi  bilan  talaba  –  yoshlarda  go’zallik 

va xunuklik, saxiylik va baxillik, xushfe’llik va qo’pollik, xursandchilik va xafalik, 

shodlik  va  qayg’u,  najot  va  falokat  kabi  juftliklarning  mazmun  –  mohiyatlarini 

to’g’ri  anglashni  tarbiyalashga  erishiladi.  Bu  orqali  talaba  –  yoshlarda  tevarak  – 

atrofga nisbatan to’g’ri ongli munosabat va go’zallikni tushunish shakllanadi; 

•  talaba  –  yoshlar  ongida  estetik  tarbiya  kategoriyalarining  mazmun  –