1. Бино ва уларга қўйиладиган асосий талаблар Биноларнинг конструктив схемалари Ягона модуль системаси тушунчаси

Gruntlarni zichlash usullari:
Zamin gruntlarini zichlash yuzaki va chuqur turlarga bo’linadi.
Yuzaki zichlashda g’altaksimon moslamalar va gurzilardan foydalaniladi.
Dastlab gruntlar yengil g’altak (0,5...1 t) yordamida zichlanadi. So’ngra, o’rtacha og’irlikdagi (5...10 t) g’altaklar ishlatiladi. Zichlashni yakunlash og’ir g’altaklar bilan amalga oshiriladi. Bu usullardan asosan, keng maydonli gilli va namlangan qumli gruntlar sharoitida foydalaniladi.
Gurzilar yordamida zichlash ham qurilish amaliyotida keng qo’llaniladi. Temirbeton yoki metall quyma gurzilarni (massasi 1...3 t) maxsus yuk ko’taruvchi moslamalar yordamida 4...5 m balandlikdan bir yerga 8...10 marta urib, grunt zichlanadi.
17. ТУРАР ЖОЙ — яшаш маскани, бошпана жой, уйжой бинолари. Оила истиқомат қиладиган уй, оиланинг маиший ҳаёти ўтадиган муҳит. Турар жой ибтидоий даврлардаёқ таом тайёрлаш, либос кийиш қаторида пайдо бўлган. Турар жойлар меъморлиқца энг кўп тарқалган иншоот тури бўлиб, бошқа турдаги иншоотларнинг шаклланиши ва ривожланишини кўп жиҳатдан белгилаб берган. Турар жойнинг ташки ва ички шакллари, турлари ва кўриниши жиҳатидан хилмахиллиги иклим, табиий географик шароит такрзоси, ижтимоий муносабатлар хусусияти, иқтисодий моддийтурмуш даражаси, маданий ва миллий анъаналарга боғлиқ ҳолда ривожланиб, мураккаблашиб борган. Турар жойнинг оддий турлари қад. тош давридан маълум.
Турар жойлар меъморлиги ҳоз. вактда турли жиҳатларга кўра таснифланади, жумладан, қурилиш ашёлари бўйича (ғиштли, бетонли), қурилиш технологияси бўйича (йирик блокли, панелли), ўзаро бирикуви бўйича (блокланган, алоҳида қурилган), лойиҳаларини амалга ошириш қирралари бўйича (индивидуал, такрорийтипик), қаватлари бўйича (кам қаватли, кўп қаватли), хонадон (квартира)ларнинг ўзаро бирикуви бўйича (галереяли, секцияли каби), эгалик бўйича (шахсий, ширкатга қарашли, давлат мулки), ҳовлининг мавжудлиги ва яна б. жиҳатлари бўйича ажратилади. Шаҳардан ташқаридаги Турар жойлар соддароқ кўриниши билан фарқланган.
18. Qavatlararo orayopmalar binoning ichki bo‘shlig‘ini tik yo‘nalishda qavatlarga ajratadi va binoning bikrligini bo‘ylama yo‘nalishda saqlash uchun xizmat qiladi.
Oraliq yopmalar binoda joylashgan o‘rniga qarab quyidagicha bo‘ladi:
- erto‘la usti orayopmasi (birinchi qavatni erto‘ladan ajratib turadi);
- qavatlararo yopmalar (binoni qavatlarga ajratadi);
- chordoq yopmasi (tepa qavatni chordoqdan ajratadi).
Loyihalanadigan binoda orayopma plitalari sifatida silindirik bo‘shliqqa ega bo‘lgan yirik elementlardan foydalanilgan. A,B,V bo‘ylama o‘qlar yo‘nalishi bo‘yicha yuk ko‘taruvchi devorlar orasidagi prolyot S9-PT 59-15 markali uzunligi 5860 mm eni 1190 mm balandligi 220 mm orayopma plitalari bilan zinapoya xonasi esa 2-3, 5-6 va 8-9 o‘qlar orasida S9-PT 29-15 markali uzunligi 2860 mm eni 1490 mm balandligi 220 mm orayopma plitalaridan yopilgan. Orayopma plitalari o‘zaro bir biri bilan armatura chiqiqlarini bir biriga maxkamlash yo‘li orkali, binoning perimetri bo‘yicha esa armatura chikiklarini bo‘ylama yo‘naliщda armatura chikiklari orqali bir biriga payvandlash orqali mahkamlash usuli bilan mahkamlangan. Orayopma plitalari orasidagi ko‘ndalang choklar va perimetri bo‘yicha tashqi choklar R 12,5 klassli beton bilan to‘ldirilgan. Plitalar orasidagi bo‘ylama choklar 100 markali sement qumli qorishma bilan bilan to‘ldirilgan.