|
ISHIMLIK SUWÍ TÁMIYNATÍN JAQSÍLAW BOYÍNSHA
WAZÍYPALAR QOYÍLDÍ
Prezident Shavkat Mirziyoyev 8-fevral kúni aymaqlarda ishimlik suwı támiynatın jaqsılaw máseleleri boyınsha májilis ótkerdi.
Barlıq sociallıq baǵdarlamalarda bul máselege ayrıqsha áhmiyet qaratılıp kelinbekte. Sońǵı bes jılda usı tarawǵa 10 trillion sum yamasa aldınǵı jıllarǵa salıstırǵanda 5 ese kóp qarjı ajıratıldı. Bul dáwirde 6 million 500 mıń xalıq dáslepki márte oraylasqan ishimlik suwı menen támiyinlendi.
Sonıń ishinde, ótken jılı 474 suw obekti qurılıp, 6 mıń 300 kilometrge shamalas tarmaqlar tartılǵan. 592 máhállede 2 millionnan aslam xalıqtıń suw támiynatı jaqsılanǵan.
Biraq, ele bul máselede qıynalıp atırǵan máhálleler kóp. Sonıń ishinde, Qashqadárya, Surxandárya hám Jizzaq wálayatlarında ishimlik suwı támiynatı 60 procentten kem. Ǵuzor, Diyqanabad, Koson, Sherabad, Angor, Ǵallaorol hám Xatirchi rayonlarında bul kórsetkish 30 procentke de jetpeydi.
Sol sebepli, kelesi bes jılda bul tarawǵa 40 trillion sum investiciya tartıp, ishimlik suwı támiynatın 90 procent, aqaba suwdıń qamtıp alıwın 35 procentke jetkeriw rejelestirilgen. Usı jılı bul maqsetler ushın byudjetten 2 trillion sum ajıratıladı, 245 million dollar tartıladı.
Mámleketimiz basshısı tiykarǵı itibar suw támiynatı hám sapası tómen aymaqlarǵa qaratılatuǵının atap ótti.
Atap aytqanda, 1 mıń 545 máhállede oraylasqan suw tarmaǵı joq. Juwapkerlerge olardaǵı imkaniyatlardı úyrenip, úsh túrli baǵdarda jumıstı shólkemlestiriw boyınsha kórsetpe berildi. Birinshiden, infrastrukturaǵa jaqın máhállelerge oraylasqan tarmaq tartıladı. Ekinshiden, jer astı suwı jaqın hám taza bolǵan jerlerde qudıq qazılıp, suw obekti qurıladı. Úshinshi baǵdar boyınsha, qudıq qazıw hám qubır tartıw imkaniyatı bolmaǵan awıllarda úlken kólemdegi suw saqlaǵısh qurılıp, suw tasıp keltiriledi.
Bul jumıslarǵa jeke menshik sektordı tartıw ilajları da belgilendi. Atap ótilgenindey, suw obektlerin qurıw, arnawlı transport hám úskenelerdi satıp alıw ushın kredit procentiniń 14 procentinen joqarı bólegine subsidiya beriledi. Import etiletuǵın úskeneler hám texnikalarǵa bajıxana bajıları biykar etiledi. Jeke menshik sektordıń qatnasıwındaǵı suw támiynatı kárxanalarına payda, jer, múlk hám sociallıq salıq stavkaları 1 procent boladı. Máhállelerde jeke menshik suw támiynatı xızmetleri ushın tólemlerdiń muǵdarı jergilikli keńesler menen kelisilgen halda belgilenedi.
Solardan kelip shıǵıp, sociallıq buyırtpa hám jeke menshik sheriklerdi tańlaw hám qarjılandırıw tártibin ápiwayılastırıw boyınsha tapsırma berildi.
Ishimlik suwı támiynatı kórsetkishi respublika boyınsha eń tómen – 43 procent bolǵan Qashqadárya wálayatı boyınsha óz aldına baǵdarlama qabıl etiw wazıypası qoyıldı.
Kelesi eki jılda 2 mıń baqsha, mektep hám medicinalıq mákemelerdi ishimlik suwı menen támiyinlew zárúr ekenligi atap ótilip, onıń qarjı dárekleri belgilendi.
Bizge belgili, bul tarawdaǵı joybarlar, tiykarınan, «Ózsuwtámiynat» akcionerlik jámiyetiniń injiniring kompaniyaları tárepinen islep shıǵıladı. Endi bunday jumıslardı jedellestiriw ushın jámiyettiń aymaqlardaǵı injiniring kompaniyaları wálayat hákimlikleriniń qaramaǵına ótkeriletuǵın boldı. Joybarlaw-smeta hújjetlerin islep shıǵıw, jumıstı bólip alıp islewshilerdi anıqlaw hám qarjılandırıwdı ashıw da wálayattıń ózinde boladı. Turaq jay kommunallıq xızmet kórsetiw ministrligi hám «Ózsuwtámiynat» akcionerlik jámiyeti joybarlarǵa texnikalıq talaplardı belgileydi, ekspertizadan ótkeredi hám ekspluataciyasına juwapker boladı.
Májiliste dáryalar hám jer astı suwların saqlaw máselesine ayrıqsha itibar qaratıldı.
Búgingi kúnde 8 mıń suw qudıǵınan 1 mıń 500 i jaramsız jaǵdayǵa kelgen. Aqıbette derlik 800 máhálledegi 2 million suw támiynatı jamanlasqan Zamin, Nurata hám Qwshrabot kánlerinde qudıqlar qazıw, Zarafshan hám Shırshıq dáryaları ultanınan qum-shaǵıl tasın alıw qadaǵalawsız, tártipsiz qazıp alıp atırǵanlıǵı sebepli bul aymaqlarda jer astı dushshı suwlarınıń rezervleri 30 metrge shekem tómenlegen.
Sol sebepli, bunnan bılay suw qudıqların anıqlaw hám burawlar jumısları tek ǵana Mámleketlik geologiya hám mineral resurslar komiteti tárepinen ámelge asırılatuǵını belgilendi. Juwapker uyımlarǵa qudıqlardı xatlawdan ótkeriw, dárya jaǵaların qattı tártipke alıw boyınsha kórsetpe berildi.
Rayonlarda ekspluataciya sistemasın jaqsılaw da áhmiyetli másele. Kóp rayonlarda bunıń ushın zárúr birde-bir texnika joq.
Sol sebepli, rayonlıq suw támiynatı shólkemleriniń imkaniyatın keńeytiw áhmiyetli ekeni atap ótildi. Oǵan bola, bul tarawda tólemli xızmet túrlerin belgilew wákilligi hám olar boyınsha túsimler tolıq rayonlıq suw támiynatı shólkemlerine ótkeriledi. Ishimlik suwı tarmaqların ońlaw, avariyalıq jaǵdaylardı saplastırıw hám arnawlı texnika satıp alıwı ushın rayon hám qalalıq byudjetlerden jergilikli «Suwtámiynat» kárxanasına qarjı ajıratıw sisteması engiziledi.
Buxara, Jizzaq, Gúlistan, Shirin, Yangier sıyaqlı 28 iri hám orta qalada kanalizaciya tarmaǵınıń qamtıp alıwın keńeytiw boyınsha da tapsırmalar berildi. «Jańa Ózbekstan» massivlerinde lokal aqaba-tazalaw obektlerin qurıw zárúr ekenligi aytıldı.
Do'stlaringiz bilan baham: |
