1-amaliy mashG‘ulot ko‘rsatmasi mavzu: Chizma qalamlar bilan ishlash. Kvadratlar to‘rini chizish. Chiziqlarni uzaytirish usulida chizmalar chizish Injenerlik grafikasining mohiyati va uni boshqarish usullari

Qalam bilan qo‘lda to‘g‘ri va egri chiziqlar chizish. Plan va xaritalarda qo‘l bilan qalam va chizma perolar orqali har xil to‘g‘ri, egri shakldagi chiziqlarni chizish kerak bo‘ladi. Shunday chiziqlarni chizish mahoratini oshirish injenerlik grafika asosida tashkil qiladi. Shu sababli “injenerlik grafikasi” ni o‘rganuvchi ko‘z bilan chamalash, qo‘lda har xil qalinlikda turli shakldagi egri chiziqlarni chizishni yaxshi o‘rganishi kerak.

Bunday mahoratni oshirishda quyidagi mashqlar taklif qilinadi.

Qog‘ozda o‘zaro parallel chiziqlar ichida oralig‘i 2 mmdan, uzunligi oldin 2 mm, keyin 5 mm, 8 mm va 10 mmdan, qalinligi 0,1 mmdan chiziqlar bir necha qatordan chizib mashq qilinadi.

Buning uchun yuqorida ko‘rsatilgan parallel chiziqlarning uch tomoniga 10-20 ta oralig‘i 2 mmdan nuqtalar qo‘yilib, qolgani ko‘z bilan chamalanib qo‘lda to‘g‘ri (tepadan pastga) bir xil qalinlikda chiziqlar chiziladi. Chizmani ko‘krak balandligiga qo‘yib, qisqa-qisqa davomli chiziqlar chizganda qo‘l tezroq o‘rganadi.

Dastlab har xil qalinlikda turli oraliqda notekis chiziqlar chizilishdan cho‘chimasdan uzoq mashq qilinsa asta–sekin chiziqlar tekislanib oraliqlari bir xil silliq chiziq chizishga ko‘z va qo‘l o‘rganib boraveradi. To‘g‘ri chiziqlarni chizib o‘rganilgandan keyin balandligi 8 va 10 kmdan to‘g‘ri chiziqlarni ustma ust chizish orqali turli qalinlikda to‘g‘ri va egri chiziqlar chiziladi.

Egri chiziqlarni oralig‘i 8 mm parallel chiziqlar ichida chizib o‘rganish chiziq o‘rtasi, chiziq uchi bilan bir tik chiziqli, eng og‘ishgan nuqtalari butun balandlikning choraklarini tashkil qiladi, tepadan va pastdan 2 mm ni belgilab undan chetga 1 mm nuqta qo‘yilib shu nuqtalarni chiziq butilishi o‘tkaziladi.

Egri chiziq chizishni o‘rganish uchun har tarafga egilgan bir necha qator yoysimon chiziqni chizib mashq qilish talab qilinadi. Mashqni boshlashdan ilgari nuqtalar tayyorlab olinadi va ular yengil harakat bilan birlashtiriladi.

Qo‘l egri chiziqlarni chizishga o‘rgangandan keyin chiziqlar ustma ust tushirilib ular yo‘g‘onlashtiriladi. Yo‘g‘on chiziqlar uchi yo‘g‘onlashgan qalam bilan chiziladi degan fikr to‘g‘ri emas. Bu mashqlar qo‘l harakatini chizmaga o‘rgatish bilan birga ko‘z bilan chamalashni mashq qilish imkonini beradi.

Kvadratlar to‘rini chizish



Mashq



Chiziqlarni uzaytirish usulida chizish