1 Algoritmlashtirish tushunchasi va uning turlari

1 Algoritmlashtirish tushunchasi va uning turlari.

Masalaning algoritmi deganda nimani tushunasiz va uni tuzish bizga nima beradi? Algoritm va algoritmlashtirish tushunchalari orasida qanday faro` va o`xshashliklar mavjud? Algoritmlarning qanday turlari bo`lishi mumkin va ular bir-biridan nimasi bilan faro` qiladi?

Algoritm - boshlang`ich ma’lumotlarni natija olgo`nga qadar qayta

ishlashni qadam-ba qadam elementar operatsiyalar orqali belgilab beradigan

ko`rsatmalar majmuidir. Masalani EHM-da yechish algoritmini ishlab chiqish juda ham mas’uliyatli bosqich hisoblanadi. Chunki EHM-da bajariladigan amallarning zarur ketma-ketligini faqatgina tegishli algoritm belgilaydi. “Algoritm” so`zi juda qadimiy bo`lib, Xorazmdan chio`o`an buyo`q o`zbek matematigi Abu Abdullo Muhammad Ibn Muso Al-Xorazmiyning lotincha harflar bilan yozilgan nomidir.

Algoritm deganda biror bir maqsadga erishishga yoki qandaydir masalani echishga o`aratilgan buyruqlarning aniq, tushunarli, chekli hamda to`lio` tizimiga aytiladi. Algoritmlar – bilimlar ustida fikrlash va uni boshqalarga etkazib berishdan

iborat. Masalan kimdir biror bir masalani echishni o`ylab topib, uni boshqalarga

etkazmoqchi bo`lsa, u holda u o`ylab topgan echimini shunday usulda tasvirlashi kerakki, natijada boshqalar ham uni tushunsin hamda shu qoidalarga ko`ra boshqalar ham o`z masalalarini tog`ri echishsin. Algoritmlarga oddiy misol sifatida ovo`at tayyorlash retseptlarini, formulalarni, turli xil qurilmalarni ishlatish yo`llarini, ishlarni bajarish usullarini keltirish mumkin. Algoritmni bajarishda tegishli ko`rsatmalarni berilgan ketma-ketlikda bajarish juda muhim ahamiyatga ega. Agar shunday o`ilinmasa algoritm notog`ri natijalarga olib kelishi mumkin. Bundan tasho`ari har bir ko`rsatmaning mazmuni algoritmni bajarayotgan sub’ekt yoki ob’ekt uchun aniq va ravshan bo`lishi kerak.

Algoritm ishlab chiqish uchun avvalo masalaning echilish yo`lini yaxshi bilib olish kerak, keyin esa uni aniq qoidalar ketma-ketligi ko`rinishida yozib chiqish kerak. Algoritm tuzishda masalaning echilish jarayonini shu darajada formallashtirish kerakki, bu jarayon etarli darajadagi oddiy qoidalarning chekli ketma-ketligi ko`rinishiga keltirilsin.