1-2-laboratoriya ishi
Mavzu: Yo‘lning yuklanganlik darajasini aniqlash
Ishning maqsadi. Real ko‘cha va Yo‘l sharoitlarida transport vositalarining harakat miqdorini va tarkibini kuzatuv usulidan foydalanib aniqlash.
Ishlatiladigan asbob-uskunalar. Qo‘l soati, sekundomer va maxsus jadval.
Ishni bajarish tartibi
Ushbu ishda talabalar transport vositalarining harakat miqdorini va tarkibini ko‘z bilan ko‘rib kuzatish (vizual) usulidan foydalanib aniqlashadi. Ko‘z bilan ko‘rib harakat miqdorini hisoblash usuli quyidagi tartibda amalga oshiriladi. Buning uchun talabalar kichik guruhlarga byo‘linib, biror-bir Yo‘lning byo‘lagida kuzatuv olib borish orqali o‘tayotgan transport vositalarining sonini va turini aniqlaydilar va ma’lumotlarni 3.1-jadvalga qayd qiladilar.
O‘tayotgan transport vositalarining harakat miqdorini ishchi jadvalga 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 raqamlar yozish Yo‘li bilan qayd qilinadi. Qayd qilishning bu turi amalda bajarishga oson, shuningdek, keyingi hisob uchun ixcham va qulaydir.
Yo‘l va ko‘chaning nomi__________ Hisobga olish kuni_________20____y.
Haftaning kuni________________Harakat Yo‘nalishi_______________
Hisob vaqti: boshlandi__________ Tugatildi__________________________
Hisobchining F.I.SH._______________________________________________
3.1-jadval
Hisob vaqti soati
|
Engil
avtomobillar
|
YUk avtomobillari
yuk ko‘tarishi bo‘yicha
|
Avtobus
|
Velomoto-transport
|
Jami
|
800-805
|
|
|
|
|
|
805-810
|
|
|
|
|
|
810-815
|
|
|
|
|
|
815-820
|
|
|
|
|
|
820-825
|
|
|
|
|
|
825-830
|
|
|
|
|
|
830-835
|
|
|
|
|
|
835-840
|
|
|
|
|
|
840-845
|
|
|
|
|
|
845-850
|
|
|
|
|
|
850-855
|
|
|
|
|
|
855-900
|
|
|
|
|
|
Harakat miqdorini aniqlash uchun uzluksiz tekshirishda bir soatlik vaqtni har 5 daqiqa interval oralig‘ida 12 ta intervalga byo‘lib 3.1-jadvalga yozib boriladi. Olingan ma’lumotlarni qayta ishlab, transport vositalari harakat miqdorining 15 daqiqa oralig‘idagi qiymatlari, bir soatlik tanlab olingan harakat miqdorini hisoblash uchun 3.2-jadval ko‘rinishida yoziladi.
3.2-jadval
Variantlar
|
Engil avtomo-billar
|
YUk avtomobillari
yuk ko‘tarish bo‘yicha
|
Avtobuslar
|
Velomoto-transport
|
Jami
|
2t
|
2-5t
|
5-8t
|
8t dan yuqori
|
Vaqtning
15 daqiqalikintervallari
|
1
2
3
4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ekstri-mumlar
|
max
|
|
|
|
|
|
|
|
|
min
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R=
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N=
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Δ=
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bir soatlik harakat miqdorining tanlab olingan qiymatlarining statistik xususiyatlari quyidagi tartibda hisoblanadi:
1. Variatsion kyo‘lamni aniqlash:
[3.1]
Bu erda: -bir soatlik harakat miqdorining eng kata va eng kichik qiymatlari, ular vaqt oralig‘idagi tanlab olingan variant;
- 15 daqiqalik vaqt oralig‘i.
2. Bir soatlik harakat miqdorining vaqt oralig‘idagi o‘rtacha qiymatini topish:
[3.2]
Bu erda: n-variantlar soni.
Bir soat ichidagi harakat miqdorining uzluksiz kuzatish vaqti 15 daqiqani tashkil etganda nning qiymati 4 ga teng byo‘ladi.
3. Hisoblarning xatoligini aniqlash:
[3.3]
A vtomobil Yo‘lining maksimal nazariy o‘tkazish qobiliyati quyidagi empirik formula orqali aniqlanadi.
[3.4]
Bu erda: V- polosada harakatlanayotgan avtomobilning tezligi, km/soat; Ld - avtomobilning dinamik gabariti, m.
Dinamik gabaritni quyidagi formula yordamida aniqlanadi.
[3.5]
bu erda: la - avtomobilning statik uzunligi, lt- haydovchining reaksiya vaqtida o‘tadigan masofasi, St- avtomobilning tormoz Yo‘li, lx- xavfsizlik masofasi, d- xavfsizlik oralig‘i.
Avtomobilning dinamik gabaritini tashkil etuvchilar 3.1-rasmda ko‘rsatilgan.
3.1-rasm. Avtomobilning dinamik gabariti
Yo‘lning yuklanganlik darajasini quyidagicha baholash mumkin.
Z=N/P; [3.6]
bu erda: P- o‘tkazish qobiliyati, avt/soat; N -harakat miqdori, avt/soat.
Agarda transport oqimi erkin, Z=0,2-0,45 transport oqimi qisman bog‘langan oqim, Z=0,45-0,7 bog‘langan oqim, Z=0,7-1,0 to‘yingan oqim yoki zich oqim deyiladi.
Talaba tahlillar natijasida kuzatuv olib borilayotgan Yo‘lning yuklanganlik darajasini aniqlab Yo‘ldan foydalanishda yuklanganlik darajasini ahamiyati va ta’siri to‘g‘risida xulosa yozishadi.
Topshiriq. Bir soat vaqt oralig‘ida harakat miqdorini va tarkibini kuzatuv uslubidan foydalanib aniqlash va statistik usuli yordamida tahlil qilish.
Do'stlaringiz bilan baham: |