1- мавзу: Қурилиш ташкилотларида бухгалтерия ҳисобини ташкил қилиш асослари

Дебет 8510 «Мулкни қайта баҳолаш бўйича тузатишлар»
Кредит 0111-0190 «Асосий воситалар ҳисоби счётлари»
б) эскириш суммалари ўртасидаги салбий фарқ суммасига:
Дебет 0211- 0290 «Асосий воситаларнинг эскириши ҳисоби счётлари»
Кредит 8510 «Мулкни қайта баҳолаш бўйича тузатишлар»
2-усул. Резерв капитали мавжуд бўлмаган ҳолда қўлланилади. Бу ҳолда қайта баҳолаш натижасида асосий воситаларнинг қийматлари ўртасидаги салбий фарқ суммаси қурилиш ташкилоти харажатига олиб борилади ва у ҳисобда қуйидагича акс эттирилади:
а) бошланғич қийматлар ўртасидаги салбий фарққа:
Дебет 9430 «Бошқа операцион харажатлар»
Кредит 0111- 0190 «Асосий воситалар ҳисоби счётлари»
б) эскириш суммалари ўртасидаги салбий фарққа (сторно ёзуви )
Дебет 9430 «Бошқа операцион харажатлар»
Кредит 0211- 0290 «Асосий воситаларнинг эскириши ҳисоби счётлари»
Қурилиш ташкилотларида асосий воситалар уларнинг сотилиши, тугатилиши, бепул берилиши, таъсис бадали сифатида киритилиши ва бошқа чиқимлари ҳисобидан камайиши мумкин. Ушбу операциялар ҳисобда қуйидаги бухгалтерия ўтқазмалари билан акс эттирилади (2.3-жадвал).
2.3-жадвал


Қурилиш ташкилотларида асосий воситалар чиқимига доир операцияларни счётларда акс эттириш

№	Операциянинг мазмуни	Сумма	Дебет счет	Кредит счет	Асос бўлувчи ҳужжат
1.Асосий воситаларнинг сотилиши
1	Асосий воситани сотиш қийматига (ҚҚСсиз)	500000	4010	9210	Шартнома, счёт-фактура
2	ҚҚС суммасига (агар корхона ҚҚС тўловчи ва солиқ солиш объекти мавжуд бўлса)	100000	4010	6410	Шартнома, счёт-фактура
3	Асосий воситанинг бошланғич қийматига	600000	9210	0111-0190	Шартнома, счёт-фактура
4	Жамланган эскиришни ҳисобдан чиқариш	500000	0211-0290	9210	Шартнома, счёт-фактура
5	Қайта баҳолаш бўйича резервни ҳисобдан чиқарилишига	50000	8510	9210	Ҳисоб-китоб
6	Сотишдан олинган фойда	550000	9210	9310	Ҳисоб-китоб
7	Сотишдан кўрилган зарар		9430	9210	Ҳисоб-китоб