1- мавзу Кириш

Физик узатиш муҳити электр, радио ёки бошқа сигналлар ёрдамида амалга ошириладиган алоқа канали ва маълумотларни узатиш, қабул қилиш қурилмасидир.
Физик узатиш муҳити негизида абонент тизимлари ўртасида ахборот узатишни таъминловчи коммуникацион тармоқ ташкил этилади. Бундай ёндашув хар қандай компьютер тармоьини абонент тизимлари ва коммуникацион тармоқ йиьиндиси сифатида кўриш имконини беради (1.5расм).

Абонент тизимларининг худудий жойлашувига қараб компьютер тармоқларини учта асосий туркумга ажратиш мумкин:
• локал тармоқлар (LAN Lоcal Area Netwоrk).
• минтақавий тармоқлар (MAN Metrороlitan Area Netwоrk);
• глобал тармоқлар (WAN Wide Area Netwоrk);
Локал компьютер тармоьи унча катта бўлмаган худуд чегарасида жойлашган абонентларни бирлаштиради.
Масалан, корхоналар, ташкилотлар, фирмалар, банклар, офислар миқёсидаги компьютерларни ўзаро бирлаштирувчи тармоқлар локал компьютер тармоьи туркумига киради. Ҳозирги вақтда локал ҳисоблаш тармоқлари абонентларининг худудий жойлашуви бўйича қатoий чеклашлар йўқ. Одатда бундай тармоқларнинг доирасида 22.5 км билан чекланади.
Минтақавий компьютер тармоьи бир - биридан анча узоқ масофада жойлашган компьютерларни ва локал компьютер тармоқларини ўзаро боьлайди. У катта шахар, иқтисодий минтақа ва алоҳида мамлакат доирасидаги абонентларни ўз ичига олиши мумкин. Одатда, минтақавий ҳисоблаш тармоьи абонентлари ўртасида масофа ўнлаб, юзлаб километрни ташкил этади.
Глобал компьютер тармоқлари турли мамлакатлар ёки қитoаларда жойлашган абонентларни бирлаштиради. Мазкур тармоқ абонентлар ўртасидаги алоқа телефон, радио алоқа ва космос алоқа тизими негизида амалга оширилади.
Глобал, минтақавий ва локал компьютер тармоқларининг бирлашуви кўп тармоқли иерархияни ташкил этиб, умум жаҳон ахборот ресурсларини бирлаштириш ва улардан коллектив равишда фойдаланиш имкониятларини яратади (1.6расм).

Компьютер Интернет билан ишлашни таъминловчи воситадир. Компьютер бу ҳисоблаш машинасидир. Компьютер воситалари ва уларнинг вазифалари билан танишайлик.