1- mavzu: Iqtisodiy geografiya fanining

4.  Shahar  va  qishloq  aholisi
.  Tabiiyki,  shahar  aholisining 
ko„payish darajasi hududning industrlashtirish holati bilan bog„liq holda 
kechadi.  O„zbekistonda  XX  asrda  shahar  aholisining  salmog„i  qator 
rivojlangan 
mamlakatlarnikidan 
orqada 
qolib 
ketdi. 
Faqat 
mamlakatimizning  ayrim  yerlarida  yirik-yirik  sanoat  korxonalarining 
barpo  qilinishi,  bir  qator  geografik  rayonlarda  esa  qazib  olish  va  qayta 
ishlash 
sanoatning 
rivojlanishi 
shahar 
aholisining 
birmuncha 
ko„payishiga  olib keldi. 1865 yilda shahar aholisi umumiy aholining 14 
foizini  tashkil  qilgan  bo„lsa,  bu  ko„rsatkich  1927  yilda  21  foizi  yetdi. 
1940  yilda  24,5  foizni,  1959  yilda  33  foizni,  1989  yilda  40,7  foizi  va 
2003 yilda esa 38,8 foizni tashkil qildi. 1989-2002 yillarda shaharliklar 
sonining  o„sishi  ancha  susaygan.  Viloyatlar  darajasida  mazkur  jarayon 
ayniqsa  Toshkent,  Farg„ona,  Buxoro,  Xorazmda  sezilarli  bo„lgan  va  u 
faqat Qoraqalpog„iston Respublikasi, Jizzax va Namangan viloyatlarida 
birmuncha ko„tarilgan. Hozirgi kunda shahar joylarda yashovchilarning 
nisbiy  miqdori  bo„yicha  Qoraqalpog„iston  hamda  Toshkent  va  Navoiy 
viloyatlari  oldinda  turadi,  uning  eng  past  darajasi  esa  Surxondaryo 
viloyatida kuzatiladi
.