1- mavzu: Iqtisodiy geografiya fanining

Kooperatsiya
  muayyan  bir  mahsulot  yaratish  uchun  turli 
korxonalarning  hamkorligidir.  Bu  korxonalar  faqat  bir  yoki  ikki 
tarmoqqa  tegishli  bo„lmasligi  mumkin.  Shu  bilan  birga  kooperatsiyada 
hududiy  birlik,  barcha  ixtisoslashgan  korxonalarning  bir  joyda 
o„rinlashuvi  uncha  sezilmaydi  va  aksincha,  ularning  tarqoq  holda 
joylashuvi kuzatiladi. 
Kooperatsiyada qatnashuvchi korxonalar soni ishlab chiqariladigan 
mahsulotning  murakkabligiga  bog„liq.  Chunonchi,  mashinasozlikda, 
aniqrog„i yengil va yuk mashinalarini ishlab chiqarish uchun juda ko„p 
ehtiyoj  qismlar,  detallar  kerak.  Shu  bois  bunday  mashinalarning 
yaratilishida yuzlab ixtisoslashgan korxonalarning bir joyda o„rinlashuvi 
uncha  sezilmaydi  va  aksincha  ularning  tarqoq  holda  joylashuvi 
kuzatiladi. 
Kooperatsiyada  qatnashuvchi  korxonalar  soni  ishlab  chiqaradigan 
murakkabligiga  bog„liq.  Chunonchi,  mashinasozlikda,  aniqrog„i  yengil 
va yuk  mashinalarini ishlab chiqarish uchun juda ko„p ehtiyot qismlar, 

---

 
17 
detallar  kerak.  Shu  bois  bunday  mashinalarning  yaratilishida  yuzlab 
ixtisoslashgan  korxonalarning  ulushi  bor.  Masalan,  Moskvada  yengil 
avtomobil  yoki  Lixachev  nomli  zavod,  Tolyattidagi  Volga  avtomobil 
zavodi  (Jiguli),  Asakadagi  «UzDEU»  avtokorxonalari  va  shunga 
o„xshashlar yuzlab korxonalar bilan hamkorlik qiladi. Modomiki asosiy, 
yakunlovchi yoki yig„uvchi  bosh korxona ko„p joydan asbob-uskunalar, 
detall va jihozlar olar ekan, u transport geografik jihatdan qulay nuqtada 
qurilishi zarur.