1 – mavzu: hfx fanining asosiy tushunchalari mohiyati

 

 

Ish boshlashdan oldingi  xavfsizlik talablari 

 

Barcha   nazarda tutilgan himoya vositalari va o`t o`chirgichlarni mavjudligi va   

yaroqligini  tekshiring. 

Ish joyida elektr qurilmalarni  ajratib ulagichiga  va tajriba xonasidagi umum elektro 

rubilnikka ( elektro ajratgichga) ulanishga  imkon  bor-yo`qligini tekshiring . 

Ishga aloqador  bo`lmagan asboblar  va  ish joyidagi  ortiqcha  predmetlarni 

yig’ishtirib olinganligini tekshiring .  

 

Ish vaqtidagi  xavfsizlik talablari 

 

Darsda  o`qituvchining topshirig’ini  yoki  tajriba (eksperiment) dasturida  ko`zga 

tutilgan ishlarni bajarish lozim.  

Faqatgina soz tajriba qurilmasi, o`lchov asboblari va  uskunalar bilan  ishlashga  ruxsat 

etiladi.  

Elektr  sxemalarini yig’ish (o`rnatish) faqat belgilangan  elektr jihozlarida  o`tkaziladi. 

Tok o`tkazuvchi simlarni ulashda (biriktirishda) uning sirti ishonchli  izolyatsiyalangan 

(himoyalangan), ularning uchlari yaxshi  (mustahkam) kavsharlangan  bo`lishi shart .  

---

 

318 

Elektr jihozlar  erga ulangan  yoki nol o`tkazgichga  ulangan taqdirdagina ularga 

kuchlanishni  uzatish mumkin. 

Elektr tokidan  jarohatlanishning oldini olish uchun   qo`l bilan  klemmaga ( 

o`tkazgich)  va boshqa tok  o`tkazuvchi  detalarga tegish taqiqlanadi. 

Faza-nol’ tugunlarida qarshilikni o`lchash dielektrik  qo`lqopda, rezina  gilamchada 

yoki  dielektrik botilarda  o`tkaziladi. 

Agarda asboblar , jihozlar ishlayotganida  biror-bir nosozliklar  vujudga kelsa,  tezda 

ular  o`chiriladi (ishdan  to`xtatiladi).  

Tajriba xonasidagi ko`rgazmali boksni ya`ni idishni  havo-mexanik  ko`pik 

mahsulotlari bilan ¾ hajmdan  ko`p bo`lmagan  holda  to`ldirish talab qilinadi. 

 Tajriba  xonasidagi  ish joyida yong’in  chiqadigan holatni  vujudga kelishini  oldinini 

olish uchun  chekish ,  ochiq alangadan  foydalanish  taqiqlanadi. YOng’inni o`chirish  

jarayonini  tadqiq  etish uchun tajriba  xonasidan tashqarida  ochiq maydonlarda  o`tkazish  

tavsiya etiladi.