1 – Amaliy mashg’ulot. Yo’sintoifa -bbryophyta o’simliklar bo’limi Ishning maqsadi

Sfagnumkabilar - Sphagnidae sinfchasi (ajdodcha). Bu sinfcha-ga (ajdodcha) bitta qabila (Sphagnales), oila (Sphagnaceae). turkum (Sphagnum) va 300 dan ziyodroq tur kiradi. Keng tarqalgan turlariga S. cuspidatum, S. acutifolium, S. sguarrosum larni kiritish mumkin.
Sfagnum yoki (Oq) torf yo’sinlari - Sphagnum. Bu o’simlik qalin chim hosil qilib o’sadi. Ularning tanasi nozik, shoxlangan va mayda barglar bilan qopiangan. Poyasi kalta va uzun shoxchalarga ega. Kalta shoxchalar poyaning uchida g’uj bo’lib, pastga ba'zan osilib turadi. Oq (sfagnum) yo’sinlarning poya va barglarining anatomik tuzilishida 2 xil hujayralar borligi ko’rinadi. Poyaning yuqori qismida jinsiy organlari - anteridiy va arxegoniylar yetiladi. Anteridiy ovalsimon yoki sharsimon shaklga ega bo’lib. unda ikki xivchinli spermatozoidlar yuzaga keladi. Arxegoniyda tuxum hujayra rivojlanadi. Spermatozoidlar tuxum hujayraga suv yordamida yetib kelib qo’shilishi natijasida otalanish sodir boladi. Otalangan tuxum hujayradan sporogoniy vujudga keladi. Sporogoniy ikki qismdan: ko’sakcha va qisqa banddan iborat. Ko’sakchaning ichki tomonida gumbazsimon sporangiy va uning tagida ustuncha bor. Sporangiyda yetilgan sporalar ko’sakcha devorining yorilishi natijasida tashqariga sochilib. Keyinchalik sfagnum o’simligiga aylanadi. Sfagnumning vegetativ organlari o’z og’irligiga nisbatan 30 barobar ziyodroq suvni to’plash imkoniyatiga ega ( 3 -rasm).
Andreyakabilar - Andreaidae sinfchasi (ajdodcha).
Qabilaning bitta Andreyadoshlar oilasi bo’lib. faqat bitta Andrea (Andreaea) turkumi mavjud. Bu turkum Shimoliy va Janubiy Yarim sharda. tosh qoyalar orasida tarqalgan 120 ta turni bitiashtiradi. Shimoliy hududlarda kiyik va bug’ular uchun asosiy oziq-ovqat manbayi bo’lib hisoblanadi.

3 - rasm. Sfagnum - Sphagnum yo’sinining ko’rinishi: 1 - umumiy ko’rinishi, 2-ko’ndalang kesimining bir qismi, 3 -novda va barg oralarida joylashgan arhegoniylar, 4 - poyaning ko’ndalang kesimi, 5 - sporogonning bo’yiga kesimi, 6-hlorafilli va suv saqlovchi hujayralar, 7 - arhigoniyli o’simlikning bo’yiga kesimi, 8 - plastinkasimon protonema