0‘zbekiston respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi erkin Egamberdiyev mikroiqtisodiyot


Iste’raol tovarlarining alternativ assortimenti



Download 2,36 Mb.
bet117/266
Sana16.01.2022
Hajmi2,36 Mb.
#378371
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   266
Iste’raol tovarlarining alternativ assortimenti

7-jadval

T ovar to'plamalari

Kiyim-kechaklar xilining miqdori

Oziq-ovqat mahsuloti xillari soni

A

40

20

В

50

10

C

10

70

D

30

50

E

10

20







Ikkinchi taxmin — xaridorning tovar tanlashdagi fikrining mu- tanosibligi (tranzitivligi). Bunda iste’molchi tovarlar to‘plamini bir-biri bilan solishtirib, ulardan eng ma’qul ko‘rganini tanlab oladi. A turdagi tovar guruhini В dan afzal ko‘rsa, В ni C dan afzal ko‘radi va hokazo. Masalan, yengil avtomobillarni markalari bo‘yicha solishtirib borish va ulardan birini ma’qul ko‘rish mumkin1.

Uchinchi taxmin. Bunda «tovar bahosini hisobga olmay barcha tovarlar yaxshi, ularni xarid qilsa bo‘ladi», deb aytish mumkin. Iste’molchilar har doim kam miqdordan ko‘p miqdordagi tovarni afzal ko‘radi. Bu yerda atrof-muhitga zarar yetkazuvchi tovarlarga ahamiyat bermaydi, chunki xaridorlar bunday tovarlardan imkoniyat boricha yuz o‘giradi.

Shu uchta taxmin «iste’mol nazariyasi» modelining asosini tashkil etadi. Ular iste’molchilar xohishini tushuntirmay, faqat yozib ko’rsatadilar. Bu taxminlar ko‘pgina kishilarga va holatlarga tegishli.

7.2.1. Befarqlik egri chizig‘i



Befarqlik egri chizig'i - iste’molni bir xil darajada qondiruvchi yaroqli, foydali tovar tanlovlari yig‘indisini tashkil etadi. Demak, chizmaning nuqtalar orqali keltirilgan tovar tanlovlariga iste’molchi befarq bo’ladi.

Agar yuqoridagi uchta taxmin bajarilgan bo‘lsa, u holda iste'molchi har doim ikki xil tovarni «barobar qiymatga ega, teng» deb hisoblashi yoki ulardan birini afzal ko‘rishi mumkin.

17-chizmada awalgi jadval ma'lumotlari berilgan. Chizma befarqlik egri chizig‘ini ifoda etadi. 1, va A, В hamda C nuqtalaridan o‘tadi. Bu chizma shu 2 xil guruhdagi tovarlar to‘plamiga iste’molchining befarq qarashini ko‘rsatadi yoki (40—10) ite’molchi o‘zini yaxshi ham, yomon ham his etmaydi. Shunda 30 birlik oziq-ovqat mahsulotlaridan voz kechgan bo‘ladi. Bunda iste'molchi A guruhdagi tovarlar to’p- lamidan В ga tomon harakat qilib, 30 birlik kiyim-kechak mahsulotlari o’rniga 50 birlik oladi. Xuddi shunday iste’molchi A dan C ga tomon harakat qilib, birlik (30—10) kiyim-boshdan voz kechadi va qo’shimcha (70—30) 40 birlik oziq-ovqat mahsulotlarini xarid qiladi.

Befarqlik egri chizig’i chizmada chapdan o’ngga tomon bormoqda. Buni tushunish uchun «befarqlik egri chizig’i pastdan yuqoriga, A dan D ga qarab bormoqda», deb tasawur qilinadi. Bunday holat yuqorida aytilgan «iste’mol tovarlari qancha ko’p bo’lsa — shuncha yaxshi bo’ladi», degan fikrga, taxminga qarama-qarshi. Chunki D dagi tovarlar to’plami ko’p miqdorda oziq-ovqat mahsulotlari hamda kiyim-





Download 2,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   266




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish