0‘zbekiston respublikasi oliv va orta maxsus ta’lim vazirligi

Ta’lim menejmenti
- boshqaruv san'ati
sifatida

• 
  ta’lim menejmenti - bu fan va san’at (chunki -bunda insonlar o'rtasidagi o’zaro munosabatlar katta rol o‘ynaydi);
  

-menejment mazmunida o'z aksini topadigan shaxs. davlai vajamiyat manfaatlarining o’zaro dialektik birligi;

• 
  ta'iimni boshqarishda jamoatchilikning faol qatnashuvi⁴¹. Mamlakatimizda menejment fanining rivojlanishiga salmoqli hissa
  

qo'shgan olimlardan M.Sharifxo'jaev, Yo.Abdullayevlar boshqaruv o'ziga xos yuksak sarnat va.mahoratni talab qiluvchi tanlov, shu tanlov asosida qaror qabul qiiish va uning bajarilishini nazorat qiiish ekanligini ta’kidlab. quyidagicha ta’rif beradilar: "Boshqaruv - bu tanlov, qaror qabul qiiish va uning bajarilishini nazorat qiiish jarayonidir'⁴². Ta'lim menejmentida boshqaruvning quyidagi turlari mavjud:
Avtokratik rah bar
Bunday turdagi rahbar:

• 
  buyruq chiqarish, qaror qabul qiiish, xodimlarga jazo berish yoki rag'batlantirishda jainoa fikirini hisobga olmaydi;
  
• 
  o‘zini jamoadan uzoq tutadi; jamoa a'zolarini bevosita muloqotda bodishini chegaralab qo'yadi:
  
• 
  o'zining noo‘rin harakatlarining tanqid qilinishiga chiday olmaydi; V o^;ziga bo'ysinuvchdarning harakatlarini keskin ravishda tanqid
  

qilishni yaxshi ko'radi;

• 
  muttasil buyruq berishga, hatnmani o'z istaklariga so'zsiz bo'y- sindirishga intiladi;
  
• 
  ko'p gapirishni yoqtirmavdi, lekin bo'ysinuvchilari bilan rnuomila- da bodganda uning rahbarlikg'ururi balandligi. o'zini katta tutishi sezilib turadi;
  
• 
  o'ziga bo'ysinuvchilar oldida qovogd solingan kayfiyatda bo'ladi. ■Xullas, avtokratik rahbar o'ziga bino qo'ygan, dimog'dor, o'z qobili-
  

yati va imkoniyatlariga ortiqcha ishonadigan, hukmini o'tkazishga inti- ladigan kishilardan yetishib chiqadi.
Bunday rahbar nazoratdan chetda qolsa o'sha yerda dag’allik, takab- burlik, tazyiq o'tkazish. majbur qiiish kabi o'ta salbiy holatlar avj oladi.


41. Pedagogika, / M. X, Toxt axo dj aye van i ng umnmiy tahriri ostida. - T.: «Fayiasufiar Milijyjamiyati». 2010. -292-b.


42. SharifxoMayey M.. Abdullayev Yo. Menejment: Darslik. - T.: «O‘qituvchi», 2001. —
7—6-b.

Biroq avtokratik boshqamv usulini bar jihatdan yomon deb bo^k lmaydi, Ba’zi bir hollarda bo‘ysinuvchilammg madaniy darajasi, axloqi pastligi sababli. avtokratik uslubini tanlab olish ham ish berib qolishi mumkin.

Liberal rah bar
Bunday turdagi rahbar:

• 
  irodasiz, tashabbussiz bo‘ladi;
  
• 
  o'z zimmasiga mas'uliyat olishni yoqtirmaydi;
  
• 
  ishni o'z holiga tashlab qo'yadi;
  
• 
  idaraga nisbatan qariy bo'lishdan hayiqadi;
  
• 
  o'zini haddan Lashqari ehiiyot qiladi;
  
• 
  biron xodim bilan ham aloqani buzishni istamaydi;
  
• 
  talabchan etnas. sust nazorat qiladi;
  
• 
  stiiiste’mollarga bevosila yo‘l qo'ymasaham o'zini bilmaslikka soladi.
  

Bunday rahbar lashqari dan ko'rsatiladigan ta’sirga moyilligi bilan aVzga lash] a nib turadi.