0‘zbekiston respublikasi oliv va orta maxsus ta’lim vazirligi

Maktabgacha ta’lim voshi-

dagi bolalarni jismoniv
rivojlanishinining o‘ziga
xosligi

4. 
   sayrning davorniyligi uch-to'rt soatdan oshmasdan, havo harorati
   hisobga olinishi zarur;
   
5. 
   sayrning davomiyligigagina emas. lining mazmunli tashkil etilishi.
   bolaga hissiy, jismoniv madad bera olishiga e’tibor qaratish lozim.
   

Maktabgacha ta'lim yoshidagt bolalar-
ning jismoniv rivojlanishini ta’minlash
mazkur jarayonga tabaqalashlirilgan yon-
dashuvni tatbiq etishni taqozo etadi. Ana
sbu sababi i tarbiyachi maktabgacha yosh
davrlari bilan bog'iiqlikda jismoniv rivojlanishdagi o'ziga xosliklarni
todiq 0‘zlashtirib oiishi lozim.
Ilk yosh iarbiyalaiwvchtlari (1-2 yoshli bolaj jismoniv tarbiyasining asosiy maqsadi bolaning sog‘ligini mustahkamlash, ularning tana a‘zo- larini chiniqtirish, ularda asosiy harakat turlarini rivojlantirish, bolalarni tetik tutuvchi, tohqishlarining oldini oluvchi harakatlarini rivojlantirish uchun sliart-sharoit yaratish hamda barmoqlarining mavda muskullarini, yurish va harakat qilishning ayrim ko'nikmalarini rivojlan-tirishdan iborat.
Ilk yoshli bolalarning jismoniv rivojlanishida quyidagi jihatlarga alohida e'tibor qaratish zarur

1. 
   kerakli masofaga, o‘rindiq va halqaning tagiga emaklash, bir metr uzunlikdagi zinaga kattalarning yordamida chiqish va undan tushish;
   
2. 
   tayanchsizto^tg*riyo‘nalishdaycrdayotgan taxtacha ustidamyo'lka- chadan, qiya (o‘n-o‘n besh sm yuqoriga ko’tarilgan) taxtachadari yurish, o'n sm balandlikdagi sath ustiga chiqish va undan tushish; poi_s yerdagi yoki besh-om sm balandllkda joylashgan arqon, xoda yoki taxtacha usti- dan o‘ta olish:
   
3. 
   to⁴g¹ ri yo’nalishda yugurish;
   
4. 
   unchakattabo'lmagan tepalikdankoptokni dumalatish, uni oldinga, yuqoriga irg’itish. Qalamni yoki mo'yqalamni ushiab turlsh. ular bilan (aji-buji) chiziqlar chizish.
   
5. 
   uch va undan ortiq qismlardan iborat min oral ar qurish, qopcha va qutichaga mavdapredmet va o‘yinchoqlarni solish va ularning ichidan olish.
   
6. 
   o‘z-o⁴ziga xizmat qilish, qo⁴1larini yuvish, chckmilishga ijobiy mu- nosabatda bodish. piyoladan choy ichisb, mustaqil yuz-qodlarini yuvish va artish.
   

Ilk yosh guruh (2—2 yoshli bolalar) tarbiyalanuvchilari bilan jismo- niy tarbiya bo’yicha bajariladigan ishni to'g‘ri rejalashtirish va o'tkazish




uni samaraii hal etishda niho.yatda muhimdir. Run davomida turli xikla- gi mashghilotlarning jismoniy mashq va harakatli o'yinlar biian qo‘shib olib borilishi bolaning to'g'ri harakatini ta'minlashga vordam beradi. Mashg‘ulotla.rto‘g‘ri tashkil etilsa. qiziqarli, ibratli jihatlari oshirilsa, boia- lar o'z vaqtidadam oiishlariga e’tibor berilsagma. jismoniy mashqlaming samaradorligi ortadi. Mashghilotda eng m.uhimi mashq va o'yinlarning to‘g^!ri taqsimlanishidir. Bund a mashg'ulotning asosiy vazifasini ajrata dish lozim, uning mazmuni ko'zda tutgan maqsadni. hisobga olib. bola tanasining malum qismlariga har totnonlama ta’sir o‘tkazish zarur. Shu jumladan, mashghilotlar unumdorligini oshirish maqsadida turli mashqlarni bir-biri biian bog¹ lash ham muhimdir.
Mashg‘ulotni rejalashtirishda harakat tartibini va takroriyligini, vazi- fani to‘g‘ri taqsimlash va bolalarni uyushtirishning eng aniq va oqi- lona usullari ko‘zda tutiladi. Bunga. avvalo, etarli harakat faolltgi v£ mashghilotiarning ztchligini ta'minlash orqali erishtsh kerak. Mashg'u- lotl.ar.ni rejalashtirishda guruhning sharoiti. mashg'ulotlar uchun zarut bolgan jihozlarning mavjudhgi hisobga olinadi. Ochiq havodagi masb- g'ulotlar mazmuni yil fasllariga. ob-havoga muvofiq ravishda tanlanadi. Mashg'ulotni rejalashtirish va ohkazish usullari turlicha bofiib, ular aso­siy harakat vaoriin mashqlarh bir qolipdagi mashg‘ ulotlardan tortib, turli xildagi, ya'ni harakatli o‘yinlar, xalq o’yinlari, estafetalar, ochiq havoda ohkaziladigan mashg’ulotlarni o‘z ichiga oladi.
Ertalabki badantarbiya, sayrdagi jismoniy mashq va o‘yinlami mash- g'ulotlarning o/quv materialiga muvofiqlashtlrish muhim. Running turli paytida boialarning harakat faoiligini hisobga dish, shunga ko'ra, harakat kodikma va malakaiarini takomillashtirish uchun harakat sifatlarini o"sti- radigan mashqlaming turli usullari tavsiya etiladi. Boialarning mustaqil faoliyati tarbiyachining bevosita rahbarligida oriadi. U har bir bolaning o^!yin va mashqlarni erkin tanlashiga harakat qtladi.