0‘zbekiston respublikasi oliv va orta maxsus ta’lim vazirligi

Jismoniy mashqlar deganda. jismoniy tarbiya qonuniyatlarl va vazi- falari hi lan bog‘liqlikda maxsus tashkil etiluvchi hamda ongli ravish da




bajarishga qaratilgan harakatlar yigdndisi tushuniladi. Jismoniy mashqlar- ga tasnif etishga doir xilma-xil yondashuvlar mavjud bodib, ko‘proq umumlashgan tasnif o'zida gimnastika. o'yin, sayr kabilami qamrab oladi.
Pedagogik nuqtayi nazardan gimnastika organizmga nafis ta’sir etish yoki uning alohida tizim va funksiyalarini rivojlantirish imkoniyatini beradi. Gimnastikaning asosiy. gigienlk, sportga oid, badiiy, ishiab chiqarishga doir. tibbiy turlari mavjud. Maktabgacha tadim muassasaiari o'quv dasturlari bilan bogdiqlikda tarbiyalanuvchilar asosiy gimnastika (narsa buyumlar va narsa buyumlarsiz bajariiadigan umumiy rivojlanishga doir mashqlar, sakrash, yugurish. -elemental" akrobatik mashqlar) bilan shug^Lullanishlari lozim.
O'yin bolaning jismoniy kucbini, qodlarining qattiqligini, qad- qomatining tikligini. ishonchli ko'zlarni rivojlantirishga xizmat qilib, unda odldr zehn, topqirlik. tashabbuskorlik kabi sifatiami tarbiyalaydi. 0‘yinning tarhiyaviy ahamivati katta bodib, bolalarda g'amxo'rlik, o^:z jamoasi uc-hun qayg'urish, birgalikdagi harakatlanishdan quvonish, do‘stlik va odloqlik hissini kuchaytiradi. Maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarda asosan ochiq havoda tashkil etiluvchi harakatlantiruvchi o'yinlardan foydalanish maqsadga muvofiqdir.
Maktabgacha ta’lim yoshida keng qodlashni talab etadigan jismoniy mashqlardan yana biri .vqyrdir. Sayr piyoda, qayiqda, chanada va velosi- pedda odkazilishi mumkin. Sayr bolalarning uzoq vaqt ochiq havoda bo'- lib, ularning sogdigi va jismoniy taraqqiyotiga hartomonlama ijobiy ta’sir ko'rsatadi. Bolaning sayr vaqtida ochiq havoda bodishi natijasida qon kislorodga to‘vadi. temperaturaning o'zgarib turishL havoning namligi, shamol ta'siri termoregulyatsion apparatni mashq qildiradi, organizmni chiniqtiradi. Bolaning faolligi oshadi, harakatlari, jismoniy sifatlari tako- millashadi.
Sayrni tashkil etish va odkazishda quyidagi pedagogik talablarga rioya etish maqsadga muvofiq:

1. 
   sayrgayigdlish ko‘p vaqtni olmasligi, bolalarni bir tartibda kiyinish va yechinishga oVrgatish kerak;
   
2. 
   sayr shunchaki tashkil etilmay, uning rejasiga atrof-muhitni kuza- tish. sport tnashg⁴ulotlari, mehnat va o‘yin faoliyati qamrab olinishi lo­zim;
   
3. 
   sayrni tashkil etish uchun zamr jihozlar awaldan tayyorlab qo‘yilib. belgilangan talablarga javob berishi kerak;