0‘zbekist0n respublikasi oliy va 0‘rta maxsuis ta’lim vazirligi g‘. Hojiahmedov, I. Yaxyayeva, M. Umarova, A. Usmonov sifat menejmenti

Skenlon dasturi mehnat unumdorligini oshirish bilan bevosita bog‘liq moliyaviy mukofotlash tizimi hisoblanadi. Bu dastur Skenlon tomonidan bankrotlik yoqasida turgan firma uchun ishlab chiqilgan. Buning asosida firma kasaba uyushmalari va rahbariyat orasidagi munosabatlami mustah- kamlash dasturini amalga oshiradi. Natijada firmaning moliyaviy mustah- kamligi ta’minlanadi.

Skenlon dasturi mehnat unumdorligini oshirish strategiyasi hisoblanadi va quyidagi uch asosiy elementni o‘z ichiga oladi: 1) ishchilar, rahbariyat va kasaba uyushmalari o‘rtasidagi hamkorlik va kooperatsiya; 2) xodimlarni ratsionalizatorlik harakatlariga jalb qilish; 3) mehnat unumdorligining oshishi natijasida firma xodimlari bilan foydaning taqsimlanishi.

Skenlon dasturiga ko‘ra, qo‘shimcha oylik to‘lov mehnat unumdorligini oshirishga asoslanadi. Odatda, oxirgi 12 oyda mehnat unumdorligining o‘zgarishi o‘tgan yilgi ma’lumotlar va rejalashtirilgan o‘sish asosida aniqlanadi. Buning eng sodda formulasi quyidagicha:

Mehnatga haq to* lash xarajatlari

Asos ko‘rsatkich =

Ishlab chiqarilgan mahsulot va ko‘rsatilgan xizmatlaming sotuv hajmi

Asosiy nisbatning haqiqatdagi musbat yoki manfiy o‘zgarishi keyinroq firma va xodimlar orasida taqsimlanadi. Ko‘p hollarda xodimlarning ulushi 50-75% ni, firmaning ulushi - 25-50% ni tashkil qiladi.