0 ‘zbek3ST0n tarixi umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8- sinfi uchun darslik


I   BOB.  XV  ASRNING  OXIRI  -   XVI  ASRNING



Download 7,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/133
Sana31.12.2021
Hajmi7,26 Mb.
#269232
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   133
Bog'liq
8-sinf.O'zbekiston tarixi (2019) [uzsmart.uz]

4


I   BOB.  XV  ASRNING  OXIRI  -   XVI  ASRNING 
BOSHLARIDA  MOVAROUNNAHR  VA 
XUROSONDAGI  SIYOSIY  VAZIYAT
l- § .  Dashti  Qipchoqdagi  siyosiy  vaziyat
Dashti  Qipchoq  baqida
XI  asrdan  boshlab  arab  va  fors  manbalarida
„Dashti  Qipchoq“  deb  ataluvchi  geografik 
hudud  tilga  olinadi.  Bu  atama  Sirdaryoning  yuqori  oqimi  va  Tyan- 
shanning  g‘arbiy  yonbag4ridan  Dnepr  daryosining  quyi  oqimiga  qadar 
cho‘zilgan  dashtlarga  nisbatan  ishiatilgan.  Ural  (Yoyiq)  daryosi  Dashti 
Qipchoqni  sharqiy  va  g‘arbiy  qismlarga  ajratib  turgan.
Bu  hududlar  rus  manbalarida  „Poloveslar  yeri“  nomi  bilan 
yuritilgan.  Chunki  ruslar  Dashti  Qipchoq  aholisini  poloveslar  deb 
atashgan.  Vizantiya  manbalarida  ular  „k u m a n la r sharq  manbala­
rida  esa 
„qipch oqlar"  
nomlari  bilan  qayd  etilgan.
Dashti  Qipchoqning  sharqiy  qismi  aholisi  o‘zbeklar  deb  atalgan. 
(,,0 ‘zbek“  atamasining  ma’nosini  siz  VII  sinf  ,,0 ‘zbekiston  tarixi“ 
darsligidan  bilib  olgansiz.)
1240-yilda  Chingizxonning  nabirasi,  Jo‘jixonning  (Chingizxonning 
katta  o ‘g‘li)  o‘g‘li  Botuxon  Oltin  O'rda  xonligiga  asos  soldi.  Bu 
davlat  Jo‘ji  ulusi  deb  ham  ataladi.  U  Xorazm,  Shimoliy  Kavkaz, 
Volga  bulg‘orlari  yurti,  Dashti  Qipchoq,  Qrim  va  G‘arbiy  Sibir  hu- 
dudlarini  o‘z  ichiga  olgan.  Rus  esa  unga  o‘lpon  to‘lab  turgan.  Oltin 
0 ‘rda  Jo‘jixonning  o‘g‘illari  o‘rtasida  uluslarga  bo‘linishi  natijasida, 
Dashti  Qipchoqning  sharqiy  qismi  Jo‘jixonning  beshinchi  o‘g‘li  Shay- 
bonga  tegdi.
Vaqtlar  o‘tishi  bilan  o‘zaro  ichki  nizolar 
natijasida  Shaybon  ulusida  markaziy  hoki- 
miyat  zaiflasha  bordi.  Oxir-oqibat  ulus 
mayda-mayda  qismlarga  bo4linib  ketdi. 
Ayni  paytda,  toj-u  taxt  uchun  o‘zaro  kurash  kuchaydi.  Bu  kurash, 
ayniqsa,  ulusning  Shaybon  naslidan  bo‘lgan  hukmdori  Davlatshayx 
1425-yilda  vafot  etgach  yanada  avj  oldi.  Ana  shunday  og‘ir  vaziyatda 
Davlatshayxning  o‘g:li  Abulxayrxon  siyosat  maydoniga  chiqdi.  Abul-

Download 7,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   133




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish