0 ‘zbek isto n respublikasi oliy va q ‘rta m axsus t a ’lim vazirligi

Ilujjat nomi

Talab

Nazorat qilinadigan  parametrlar

Sug'urtalanuvchi

arizasi

O 'z vaqtida 

yetkazish

1.  Sug'urta kompaniyasida ariza va 

aktlami  qayd etish jumalidagi qayd 

etilgan sana

2.  Sug'urta hodisasi  haqida 

sug'urtalanuvchining kompayaga 

sug'urtalangan muddatlarda xabar 

berishi

3.  Sug'urtalanuvchining 

tushuntirishlami kech yetkazganligi 

sabablari

Sug'urta hodisasi 

obyektlari va 

subyektlari

1.  Ariza taqdim  etgan 

sug'urtalanganmi yoki vakil  shaxs. 

2.  Sodir bo'lgan jarayonda sug'urta 

shartnomasi  amal qilganmi 

3.  Jabrlangan shaxs shartnomaga 

kiritilganmi

4.  Sodir bo'lgan voqea 

shartnomada javobgarlik deb 

qaralganmi

5.  Zarar keltirgan hodisa to'g'risida 

tasdiqlovchi  hujjatlar 

6.  Sug'urtalangan shaxsga zarar 

yetkazilgan yoki nobud boMgan

2.  Delitant  firibgar.  Zarar  ko'rganlar  haqida  so'z  boradi.  Bu  asosan  18-50 

yoshlardagi  erkak  tadbirkor  yoki  davlat  ishchisi.  Bir  joyda  uzoq  vaqt  ishlaydi, 

uylangan,  haydovchilikda  o‘rta  stajga  ega  bo'lgan,  yo'l  transport  hodisasiga 

kamdan-kam  uchraydigan,  sudlanmagan,  bir xil  hayot  tarziga  ega,  mashinasini  kam 

almashtiradigan o‘rtacha moliyaviv ahvoldagi  shaxs.

Sug'urtalanuvchi  ko'rinishida  ishlamaydigan,  uncha  qimmat  bo'lmagan 

o‘zimizda  ishlab  chiqarilgan  avtomobil  egasi  yoki  korxona  havdovchisi  asosan  vuk 

mashinalari  haydaydi.  Ko'pincha ziyon  ko'rgan  odam  qarindosh yoki  tanishi  (ziyon 

ko'rgan bilan birga yashovchi yoki bitta ishda ishlovchi).

Shuni  eslatib  o'tish  kerakki  delitant  firibgaming  portreti  aniq  chizilmagan. 

Chunki  sug‘urtalashda  firibgarlik  bu-  ishqibozlik  uchun  qilinadigan jinoyat  bo'lib, 

unda deyarli har bir odam ishtirok etishi mumkin.

Har bir alohida ko'rsatilgan belgi  har doim  ham yo‘l transport hodisasi volg'on 

ekanligidan xabar bermaydi.  Biroq bunday  belgilaming 2 va undan ortiq bo‘lishi- bu 

diqqatli  belgi  sug‘urta  tashkilotini  bunday  jinoiy  harakatlardan  himoya  qilish 

maqsadida  sug'urtalovchi  sug‘urta  hodisasi  haqida  ariza  olgan  1  -   navbatda  ziyon 

ko'ruvchining  tushuntirishlarini  tahlil  qilish  kerak.  Sug'urta  hodidisasi  obyekti  va 

subyektlariga  mos  kelishi  kerak.  Bunday  holatda  sug‘urtalovchining  harakatlari

3 5 7

---

quvidagilar hisoblanadi.  Agar  tahlil  natijasida  sug‘urta  tovoni  to'lamaslikni 

isbotlovchi  asos  bo'lsa,  u  holda  sug'urtalovchi  olingan  dalil  va  hujjatlarga  binoan 

sharlnomada  ko‘rsatilgan  summani  to'lab  berishi  kerak.  Boshqa  holatlarda  sug‘urta 

hodisasi holatlari yuzasidan uzoq  izlanishlar olib boriladi.

Buning  uchun  firibgarlikni  tasdiqlovchi  belgilar  yig'ish  uchun  ko'plab 

miqdorda  mafiumot  turli  manbadan  olish  kerak  .  Shuning  uchn  sug'urtalovchi, 

qonun  himoyalovchi  organdan,  bankdan,  tibbiyot  tashkilotlaridan  va  boshqa 

tashkilotlardan,  sug'urta  hodisasi  bilan  bog'liq  hujjatlar  bilan  tanishib.  ma’lumol 

yig'adi,  shuningdek  o'zi  haqiqiv  hodisani  isbotlashga.  oydinlashtirishga  harakat 

qiladi.

O'zbekiston  Respublikasi  “Sug'urta  faoliyati  to'g ‘risida"gi  qonuniga  ko'ra. 

tashkilot,  tadbirkorlik  subyektlari,  korxonalar  sug'urtalovchiga  sug'urta  hodisasi 

bilan bog'liq ma’lumotlami berishi kerak.