0 ‘zbek isto n respublikasi oliy va q ‘rta m axsus t a ’lim vazirligi

SUG‘URTA

BOZORI

Sug'urta  himoya  (sug'urta  xizmati)  oldi-sottisi 

amalga  oshiriladigan  va  unga  talab  va  taklif 

shakillanadigan  iqtisodiy  pullik  munosabatlami 

ay rim  sohasi.

>V_

Sug'urta  faoliyatini  amalga oshiradigan  murakkab 

integratsiyalashgan  sug'urta  va  qavta  sug'urta 

tashkilotlami tizimi.

26.1-rasm. 

Sug'urta bozori haqidia umumiy tushunchalar21'

Sug'urtalovchilar  bozorga  o'zlarini  ishlab  chiqargan  o'ziga  xos  mahsuloti  - 

sug'urta  xizmatini  taklif  etadilar.  Ushbu  xizmatlar  yuzlab,  minglab  sug'urta

217 Mualliflar jamoasi tomonidan tayyorlandi.

309

---

kompaniyalari  tomonidan  sotilishi  mumkin.  O'z-o'zidam  bu  holat  sug'urta  bozorida 

potensial  mijozlami  jalb  etish  uchun  sug'urta  kompaniyalari  o'rtasida  raqobatning 

kuchayishiga olib keladi va "mahsulot’'ning sifatiga ijobiy ta’sir ko'rsatadi.

c

G

S u g 'u r t a   b o z o r i d a   s u g 'u r t a   x i z m a t i   ( s u g 'u r t a   m a h s u l o t i )   t a k l i f  e t i l a d i

S u g 'u r t a   x i z m a t i   q o n u n   a s o s i d a   ( m a j b u r i y   s u g 'u r t a )   y o k i  t o m o n l a r   k e l i s h u v i  

( s h a r t n o m a )   a s o s i d a   ( i x t i y o r i y   s u g 'u r t a )   t a q d i m   e t i l i s h i   m u m k i n

S u g 'u n a  b o z o r i d a   t a q d i m   e t i l a d i g a n   s u g 'u r t a   x i z m a t l a m i   r o 'v x a t i   s u g 'u r t a  

x i z m a t l a r   a s s o r t i m e n t i n i   b e l g i l a y d i

Eng  asosiysi,  potensial  sug'urtalanuvchi  har  tomonlama  o'zining  talabini 

qondiradigan  “mahsulot’Tga  ega  bo'ladi.  Bayon  etilganlar  quruq  gap  emas,  balki 

bugungi  kunda  iqtisodi  taraqqiy  etgan  mamlakatlar  bozorida  ro'v  beravotgan  oddiy 

haqiqatdir.

\

If

Sug'urta

bozorni

i O

shaklla-

nishini

shartlari

o

Jamoada  sug'urta  xizmatiga  ehtiyojlarni  mavjudligi  —

 

talabni shakllantirish.

Ushbu 

talabni 

qanoatlantiradigan 

sug'urtachilami 

mavjudligi -taklifni shakllantirish.

Sug'urta qonunchiligini mavjudligi.

Sug'urtani  davlat  moliyaviy  infratuzilmasini  muhim 

elementi sifatida tan olish.

o

Aholi sug'urta madanivatini yuksaltirish.

Sug'urta faoliyatini monopolivadan chiqarish

Sug'urta tashkilotlami o'zaro raqobatligi

Sug'urta  qildiruvchilarga  sug'urta  himoya  shakllarini, 

obyektlarini  va  ko’rinishlarini  erkin  holatda  tanlash 

imkoniyati

Sug'urta himoyani ishonchligi va kafolatlanligi

26.2-rasm.