Ў збекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент фармацевтика институти

Toksigenligini bioprobada aniqlash. Kitt-Tarossi muhitida o’stirilgan, tekshiriluvchi kulturaning toksigenlik xususiyatini aniqlash uchun muhit sentrifugada aylantiriladi, cho’kmaning ustki qismidagi suyuqlik olinib dengiz chuchqachalariga yoki oq sichqonlar qorin bo’shlig’iga yuboriladi, ijobiy natijada toksinlar ta’sirida ular halok bo’ladi. Shu maqsadda patologik materiallar oq sichqonlar yoki dengiz chuchqachalarining muskullari orasiga yoki qorin bo’shlig’iga yuborib tekshirish mumkin. Anaeroblar bo’lsa, in’eksiya qilingan hayvonlarda anaerob infeksiyaning yuqorida tasvirlab o’tilgan manzarasi paydo bo’ladi.
Lesitinazani aniqlash. Ajratib olingan kultura tarkibidagi Cl. perfringens toksinini tezda aniqlash uchun uning lesitinaza aktivligi tekshiriladi. Buning uchun tekshirilayotgan kultura olinib tuxum sarig’i qo’shilgan Petri kosachasidagi muhitni yarmiga ekiladi, qolgan yarmiga ekilgan kulturaga maxsus antizardob ehtiyotlik bilan qavatlantiriladi. Birinchi yarmiga ekilgan zonada α- toksin (lesitinaza) hosil bo’lsa ko’zga ko’rinadigan bulutsimon presipitat hosil bo’ladi, ikkinchi yarmida esa antitoksin zardob α- toksinni ingibisiya qilganligi uchun presipitat hosil bo’lmaydi.
Har turdagi klostridiylarning toksinlari turli antigenlik xususiyatlariga ega. Shuning uchun ularni serologik usulda identifikasiya qilish laboratoriya hayvonlarida neytrallash reaksiyasiga asoslangan holda olib boriladi.
Neytralizasiya reaksiyasi orqali gazli gangrena qo’zg’atuvchilarini turini aniqlash Bakteriologik tekshiruv. 1 – kun. Tekshiriluvchi material Kitt-Tarossi muhitiga ekilib, anaerob sharoitlarda 37°S da 3—4 sutka davomida o’stiriladi.
2 kun. Cl. tetani bakteriyalarning cho’kma holda o’sganligi kuzatiladi. Materialdan surtma tayyorlanib gram usulida bo’yab mikroskopda ko’riladi So’ngra ular Petri kosachasidagi qand, qon qo’shilgan agarga va probirkadagi qand qo’shilgan oziqli agar ustunchasiga qayta ekiladi. Ekmalar anaerob sharoitlarda inkubasiya qilinadi.
3-kun. Qoqshol tayoqchalari qonli agar sathida nozik, tiniq, atrofida biroz gemoliz halkasi bo’lgan koloniyalarni hosil qiladi. Bakterioskopik tekshiruv yana o’tkaziladi.
Shubhali koloniyalardan sof kultura ajratib olish uchun ular probirkalardagi Kitt-Tarossi muhitlariga qayta ekiladi va vazelin moyi ostida yoki inert gazlar aralashmasi to’ldirilgan anaerostatlarda saqlanadi identifikasiya qilinadi. Biosinama qo’yish mumkin. Olingan natijalar asosida yakuniy javob beriladi.