Ў збекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент фармацевтика институти


Virusologiyada qo’llaniladigan tekshiruv usullari



Download 2,06 Mb.
bet127/243
Sana14.06.2022
Hajmi2,06 Mb.
#666644
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   243
Bog'liq
Ўзбекистон республикаси со ЛИ ни са лаш вазирлиги тошкент фармац

Virusologiyada qo’llaniladigan tekshiruv usullari.
D.I. Ivanovskiy chinni sham filtrlarni qo’llab viruslar olamini kashf qildi. Elektron mikroskopni kashf qilinishi, viruslarni ko’rish, ularning ultra strukturalarini o’rganishni ochib berdi. Gradient zichliklarda o’ta tez ultra sentrifugalarni qo’llash orqali viruslarning tozalangan preparatlarini olish imkoniyatini va ularning kimyoviy tarkibini o’rganishga olib keldi. Virusologiya fanini rivojlanishidagi asosiy omillardan biri, viruslarning o’stirib olish usullarini ishlab
chiqilganligi hisoblanadi. Viruslar obligat parazitlar bo’lib, faqat tirik hujayralardagina ko’paya olishi mumkin.
Viruslar keltirib chiqaruvchi yuqumli kasalliklar diognostikasida zamonoviy usullar bilan bir qatorda sinalgan turli xil viruslogik tekshirish usullari qo’llaniladi:
- elektron mikroskapiya usuli;
- sitoskapik, immunoflyuorissent usullar;
- hujayra kulturalarida viruslarni o’stirish va ajratib olish;
- rivojlanayotgan tovuq embirionida viruslarni o’stirish va ajratib olish;
- gemagglyutinasiya reaksiyasi yordamida viruslarni aniqlash;
- serologik reaksiyalar, an’anaviy serologik reaksiyalar (KBR,PR, NR) bilan bir qatorda zamonoviy (IFA, RIU, immunbloting) usullar;
- molekulyar-genetik tekshirish usullari- molekulyar gibridizasiya (MG) va polimeraza zanjirli reaksiya (PZR).
Asosan viruslarni laboratoriya sharoitida ajratib olishda quyidagi usullardan foydalaniladi: sezgir laboratoriya hayvonlarga yuqtirish, rivojlanuvchi tovuq embrionida va hujayra kulturasida o’stirish.
Viruslarni undirib olishda hujayra kulturalari muhim ahamiyatga egadir.
Hujayra kulturasi- sun’iy sharoitda o’sish va ko’payish qobiliyatiga ega bo’lgan, odam va hayvonlarning to’qima hujayralaridir.
Hujayra kulturalarini olish, qo’llashda 4 ta muhim bo’lgan muommalarni hal qilishga to’g’ri keladi, bularga kiradi:
1. Bir-biridan chegaralanib yotgan, miqdoriy jihatdan yetarili hujayralarni olish.
2. Bu hujayralarni saqlash va ko’payishini taminlovchi oziq muhitlarni qo’llash.
3. Hujayra kulturalarida bakteriyalarning ko’payib ketmasligi uchun chora tadbirlar qo’llash.
4. Viruslarni hujayra kulturalarida ko’pyayotganligini (indikasiya) aniqlash va ularni bir-birdan (identifikasiya) saralash.
Virusologik amaliyotda qo’llaniladiga oziqli muhitlar. Hujayra kulturasini saqlash va ko’paytirishda murakkab tarkibga ega bo’lgan muhitlar qo’llaniladi. Bu muhitlar tarkibiga aminokislotalar, vitaminlar, odam yoki hayvon qon zardobi, mineral tuzlar kiradi va ularning rN buferli eritmalar stabil saqlaydi.
Hujayra kulturalari uchun tayyorlangan ko’pgina oziqli muhitlar tarkibi tuzli eritmalardan iborat. Virusologik amaliyotda turli eritmalar hujayra kulturalarni organizimdan tashqarida yashashini taminlaydi va ularni tayyorlash jarayonida to’qima va hujayralarni yuvishda qo’llaniladi va virusologik oziq muhitlarni tayyorlashda asosiy manba bo’lib hisoblanadi. Amaliyotda eng ko’p Xenks va Erl tuzli eritmalari ishladiladi (jadval 8).
Virusologik amaliyotda qo’llaniladiga oziqli muhitlar kelib chiqishiga qarab farqlanadi:
1. Tabiiy oziq muhitlar (kam qo’llaniladi);
2. Oqsil moddalarning fermentativ gidrolizatlari;
3. Sun’iy oziq muhitlar.

Download 2,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   243




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish