Ў збекистон р еспубликаси о лий ва ўрта махсус таълим вазирлиги том он и д ан олий ўқув ю ртлари

Унинг таркибига оливин минерали ҳам киради. Диабаз порфир 
тузилишида \а м учрайди, ранги тўқсариқ, кулранг, яшил, зичлиги 
3 0 0 0 — 3100 к г /м 1, сиқилишдаги мустаҳкамлик чегараси 3 0 0 —450 
МПа га тенг. Диабаз юқори қаттиқликка эгалиги, ниҳоятда зич ҳамда 
чидамлилиги учун йўлларни қоплашда ва бошқа ишқаланишга иш- 
лайдиган иншоотларда кўп қўлланилади. Бошқа жинслардан фарқи 
эриш ҳароратининг кичик- 
лигидир (1 2 0 0 — 1300°С ). Ш у 
са б а б л и м а х с у с қ ур и ли ш  
буюмлари диабаз эритмаси- 
дан қуйиб олинади. Диабаз ҳар 
хил плиталар, тўсинчалар ва 
бошқа донали қисмлар, шу­
нингдек, минерал пахта тай­
ёрлашда ва асфальт-бетонлар 
учун тўлдиргич сифатида иш­
латилади.
Андезитлар 
— п л а ги о ­
клаз, авгит ва роговая обман- 
кадан ташкил топган жинс.
Зичлиги 2 2 0 0 — 2 8 0 0 к г /м 3, 
сиқилиш даги мустаҳкамлик 
чегараси 6 0 —240 М Па. Анде­
зит кислота таъсирига ва ис- 
сиққа чидамли. Қурилишда 
асосан кислоталар таъсирига 
чидамли бетонлар учун йи­
рик тўлдиргич сифатида ҳам- 
да кислота сақлайдиган ҳовуз 
ДеВОрларИНИ қоплашда ИШ- 
5.5-расм.
Устун сингари жойлашган тоғ 
латилади. 
жинслари (базальтлар).
121

---

Трахитлар 
— зичлиги камроқ бўлган жинс. Зичлиги 2 2 0 0 к г/м 3, 
сиқилишдаги мустаҳкамлик чегараси 5 0 — 100 М П а. Ранги оч сариқ 
ёки кулранг. Улар девор ашёлари ҳамда бетонлар учун тўлдиргич 
сифатида ишлатилади.
Вулқон туфи 
— пушти ёки бинафша рангда учрайдиган, зич-