EXHT bilan hamkorlik O’zbekiston 1992 yil fevral oyida dunyoda tinchlikni
mustahkamlash, inson huquqlarini himoya qilish bo’yicha katta tadbirlarni amalga
oshirayotgan nufuzli xalqaro tashkilot -Evropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti -
EXHT ga a’zo bo’lib kirdi. I.Karimovning 1992 yil 9-10 iyulda bo’lgan Evropada
xavfsizlik va hamkorlik tashkilotining majlisida ishtirok etishi, unda nutq so’zlashi va
Kengashning 10 iyulda bo’lgan majlisiga raislik qilishi O’zbekistonning jahon
hamjamiyatida munosib o’rin egallayotganligining dalilidir. I. Karimov o’z nutqida u yoki
bu mintaqada tinchlik va barqarorlikni buzishi mumkin bo’lgan mojarolar
yaqinlashuvining oldini olish, mojarolarga yo’l qo’ymaslik muammolari bilan
shug’ullanuvchi mexanizmni vujudga keltirish, tashkilot qabul qilayotgan hujjatlarning
ta’sirchanligini oshirish, hujjatlar mojarolarni oldini olish, yo’l qo’ymaslik ruhida
bo’lishini ta’minlash takliflarini ilgari surdi. 1999 yil noyabr oyida bo’lgan EXHTning
Istanbul sammiti Islom Karimovning xalqaro terrorchilikka qarshi kurashuvchi xalqaro
markaz tuzish haqidagi taklifi ham ma’qullandi. 1996 yil fevral oyida O’zbekiston
bilan Evropa Ittifoqi o’rtasida hamkorlik o’rnatish bo’yicha muzokaralar bo’ldi. Shu yil
iyul oyida Florentsiya shahrida Evropa Itgifoqi bilan O’zbekiston o’rtasida sherikchilik
va hamkorlik to’g’risida Bitim imzolandi. Bu hujjat O’zbekistonning Evropa Ittifoqi va
unga a’zo bo’lgan 15 ta mamlakat bilan o’zaro munosabatlarining huquqiy negizi bo’lib
siyosiy, iqtisodiy, ilmiy-texnikaviy, madaniy aloqalar uchun keng imkoniyatlar ochdi.
Evropa Ittifoqi bilan hamkorlik O’zbekistonning xavfsizligi va taraqqiyotini ta’minlovchi
muhim omillardan biri bo’lib xizmat qilmoqda.
O’zbekiston mustaqil davlat sifatida sayyoramiz ozon qatlamini muhofaza qilish
bo’yicha Vena Konventsiyasiga, ozon qatlamini kamaytiradigan moddalar xaqidagi
Monreal Protokoliga, atrof-muhitga ta’sir etuvchi vositalarni harbiy yoki boshqa
dushmanlik maqsadida qo’llashni taqiqlovchi Konventsiyaga, Yadro qurolini tarqatmaslik
xaqidagi shartnomaga qo’shilgan.
Shunday qilib, O’zbekiston tarixan qisqa bir davrda jahon hamjamiyatiga qo’shildi,
xalqaro va mintaqaviy muammolarni hal qilishda, umumiy va mintaqaviy xavfsizlikni
mustahkamlashda faol qatnashayotgan nufuzli davlat darajasiga ko’tarildi.
359
1996 yilda Shanxayda, 1997 yilda Moskvada bo’lib
o’tgan Xitoy, Rossiya, Qozog’iston, Qirg’iziston,
Tojikiston davlat
rahbarlarining sammitlarida harbiy sohada hamda chegara hududlarida o’zaro ishonchni
mustahkamlash, qurolli kuchlarni qisqartirish to’g’risida shartnomalar imzolangan edi.
Shu tariqa, «Shanxay forumi» yoki «Shanxay beshligi» tashkiloti tuzilgan edi.
2001 yil 14-15 iyun kunlari Xitoyda navbatdagi Shanxay sammiti bo’lib
o’tdi. Uning ishida O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov
qatnashdi va O’zbekistonning «Shanxay forumi»ga to’la huquqli a’zo bo’lishi
to’g’risida bayonot imzolandi.
O’zbekistonning «Shanxay forumi»ga kirishi munosabati bilan uning nomi
Do'stlaringiz bilan baham: |