" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I



Download 17,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet82/702
Sana02.01.2022
Hajmi17,78 Mb.
#307312
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   702
Bog'liq
Одилқориев Х.Т. Давлвт ва ҳуқуқ назарияси.Дарслик (1)

kapitalistik  davlatning

  paydo  b o lish ig a   olib  keldi. 

0 ‘zgalar  m ehnatidan  foydalanishning  kapitalistik  shakli  quldorlik  va  feo­

dal  shakllardan  farq  qiladi.  Bunda  u  m ehnatkashlarning  ekspluatator- 

larga  shaxsan,  ochiqdan-ochiq  qaramligiga  em as,  balki  rasm an  erkin, 

biroq  ishlab  chiqarish  vositalaridan  m ahrum   b o ‘lgan  va  shu  sababli 

yashash  uchun  o ‘z  kuchini  kapitalistik  korxonalarning  egalariga  sotishga 

m ajbur  boNgan  yollanm a  ishchilar  sinfining  yashirin  iqtisodiy  qaram ligi­

ga  asoslanar  edi.

Kapitalistik  tuzum dagi  davlat  yaqin  vaqtlargacha  ekspluatatsiya  qili- 

nuvchilarni  ekspluatatorlarga  b o ‘ysundirishida  yordam   beruvchi,  ularni 

jam iyatni  tashkil  etishning  m uayyan  tarixiy  shakliga  mos  keluvchi  tar- 

tiblarga  rioya  qilishga  m ajbur  qiluvchi  m ashina  bo‘lib  keldi.

Biroq  keyingi  o ‘n  yilliklarda  kapitalistik  jam iyatda  jiddiy  o^zgarishlar 

yuz  berdi.  Ijtimoiy  m anfaatlar  sinfiy  m anfaatlardan,  um um insoniy  m an- 

faatlar  milliy  m anfaatlardan,  um um iy  m anfaatlar  xususiy  m anfaatlardan 

ustunlik  qila  boshladi.  D em okratik  g‘oyalar  va  institutlar  (tashkilotlar) 

keng  yoyila  boshladi,  bu  jam iyatning  rivojlanishida  davlatning  o ‘m i  va 

aham iyatiga  ta ’sir  qilm asdan  qolm adi.  Davlat  faoliyatining  m azm uni, 

uning  ijtimoiy  yo‘nalishi  jiddiy  ravishda  o ‘zgara  boshladi.  Davlat  zo ‘rlik, 

m ajbur  qilish  vositasidan  tobora  butun jam iyat  ishlarini  boshqarish  m exa- 

nizmiga  aylana  bordi.



Sotsialistik  davlat

  to ‘g ‘risidagi  g‘oyalar  sinfiy  nazariya  (m arkscha- 

lenincha  ta ’lim ot)  tarafdorlari  asarlarida  paydo  bo ‘lgan.  U lar  o ‘z  asarla- 

rida  sotsialistik  davlatni  boshqa  tipdagi  davlatlarga  qarshi  q o ‘yib,  asosiy 

tafovut  hokim iyatning  ekspluatatsiya  qiluvchi  ozchilik  q o ‘lida  boMishi  va 

undan  ekspluatatsiya  qilinuvchi  kolpchilik  qarshiligini  bostirish  uchun 

foydalanishda,  deb  uqtirganlar.  U larning  fikricha,  sotsialistik  davlat  “so t­

sialistik  inqilob”  natijasida  paydo  b o ‘ladi,  y a'n i  siyosiy  hokim iyat 

zo ‘ravonlik  orqali  egallab  olinadi.  Bu  jarayon  eski  davlat  m ashinasini 

sindirish  va  proletariat  diktaturasini  o ‘rnatish  zarurligi  bilan  bog‘lanadi. 

Ayni  paytda  sotsialistik  inqilob  g ‘alabasidan  so‘ng  hokim iyat  ishchilar

76



Ill  B O B .   DAVLAT  HAQ IDA  U M U M IY   T A ’ LIM O T

sinfi  qoNida  b o ‘lishi  rejalashtiriladi.  Ishchilar  sinfi  esa  butun  xalq  m an- 

faatlari  y o ‘lida  ekspluatator  sinflar  qarshiligini  bostiradi  va  butun  xalqni 

yangi  hayot  qurish  uchun  o ‘ziga  ergashtirishga  intiladi.

Sinfiy  tipologiya  ta ’lim oti  m am lakatim izda  sobiq  Ittifoq  parchalan- 

gunga  q ad ar  yagona  g ‘oya  sifatida  e ’tiro f etib  kelindi.  U shbu  ta'lim otning 

asosiy  kam chiligi  shundaki,  u  dunyodagi  barcha  davlatlarni  yagona  sinfiy 

tipologiyaga  kiritgan  holda,  bu  boradagi  milliy,  m adaniy,  diniy  va  boshqa 

bir  q ato r  om illarni  inkor  etadi.


Download 17,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   702




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish