Ҳ. Р. Адизова, Г. С. Муратова

 
Умров суяги синганда
-
асаб толалари жароҳатланиши мумкин. Унда
асосан бармоқларни сезиши ва артериал қон томирлари пульсини аниқлаш 
асосан катта бармоқ ва кафт ўртасидаги асаб толаларидан аниқланади. Шу 
вазиятда беморга аналгин дориси ичирилади ва қўлтиғи тагига махсус пахта 
қўйиб, қўли бўйнига осиб қўйилади. Тез ёрдам кўрсатилганидан сўнг 
жабрланувчини тик ҳолда ўтказиб шифохонага юборилади. 
11-расм 
Кўрак суягининг синиши жуда кам учрайди. Кўракнинг синиши 
тўғри жароҳат деб ҳисобланмайди. Агар елка, тирсак билан тўғридан-тўғри 
урилса, кўракнинг елка қисмига уланган жойидан синади. Тез ёрдам бериш 
учун, оғриқни қолдирадиган аналгин таблеткаси берилади. Кўракни орқа 
томонга эгиб, қўлтиғининг орка томонига бинт билан ўралган ёстикча 
қўйилади. Қўлни эса баданига бинт билан боғлаб қуйилади. Жароҳатланган 
шахсни ўтирган ҳолда шифохонага олиб борилади (11-расм). 

---

28 
Қорин қисми жароҳатланганда биринчи ёрдам кўрсатиш 
Қорин кисмининг жароҳатланиши натижасида, беморда чап ёки ўнг 
қисмлар шикастланиши мумкин. Чап қисми жароҳатланганда шиллиқ 
пардалар жароҳатланиб, тилнинг қақраб куриши, кўнгил озиши ва қайт 
қилиш ҳоллари учрайди. Ўнг томони жароҳатланганда эса, беморда жигар 
жароҳати натижасида тери қатламининг оқариши, ёпишқоқ совуқ тер 
чиқиши, нафас олиши тезлашиши бўлиб, пулс уруши сустлашади. Бунда 
бемор орқа ёки ён томони билан оёқларини оёқларини қорнига букиб ётган 
бўлади. 
Бу ҳолларда беморни унга мойил ҳолатда ётқизиб стерилланган дока 
ёки ҳўлланган сочиқни қорнига ёпиб бинт билан ўраб боғлаш ҳамда қорнига 
муз парчасини қўйиш керак. Иложи бўлса кислород билан нафас олдириш 
зарур. 
12-расм 
Жароҳатланган шахсни шифохонага оёклари тиззадан букланган 
холда замбилга ёткизилган холда олиб борилади (12-расм).