“ пул ва банклар

Salbiy tanlash va axloqiy 
xavf muammolari 
yomonlashishi va kredit 
shartnomalari 
Iqtisodiy faoliyatdagi 
tushishi 
Narx darajasidagi kutilmagan 
pasayish 
Salbiy tanlash va axloqiy xavf 
muammolari yomonlashishi va 
kredit shartnomalari 
Iqtisodiy faoliyatdagi tushishi 

---

Актив нархларининг тушиши шунингдек, молиявий институтлар 
активлари қийматининг пасайишига, ўз маблағларининг камайишига ва 
балансидаги бузилишларга таъсир кўрсатади. 
Ноаниқликдаги ўсиш. АҚШдаги молиявий инқироз асосан юқори 
ноаниқлик пайтида, масалан турғунлик бошланиши, фонд бозорларидаги 
бузғунлик ёки асосий молиявий институтларнинг муваффақиятсизлиги билан 
бошланади. Инқироз 1857- йилда Оҳио суғурта cомпанияси ва Ишонч 
cомпанияларининг, 1873-йили Жай Cооке компанияси, 1884йили Грант Wард, 
1907-йили Книcкербоcкер Ишонч компанияси, 1930-йили АҚШ банки ва 2008-
йили Беар Стеарнс, Леҳман Бротҳерс ва АИГ компанияларининг 
муваффақиятсизлигидан кейин бошланди. Ушбу маълумотлардан келиб 
чиқиб, инқироз юқори ноаниқлик шароитида вужудга келади, молиявий 
муаммоларни оширади ва қарз бериш ва иқтисодий фаолиятни 
камайтиради. 
2-босқич: Банк инқирози (15.1-чизма) 
Баланснинг ёмонлашиш ва қаттиқ иш шароитлари баъзи бир молиявий 
институтларни баланслари салбий бўладиган ночор ҳолатга олиб бориши 
мумкин. Депоситор ва кредиторларга тўлаш қобилияти бўлмаганлигидан 
баъзи бир банклар бизнесдан чиқиб кетади. Агар омиллар жиддий бўлса, улар 
бир нечта банклар бирданига тизимдан чиқиб кетадиган банк ваҳимасига 
олиб келиши мумкин. Салбий манбайи ассимметрик маълумот ҳисобланади. 
Ваҳима ҳолатида омонатчилар ўз омонатининг хавфсизлигидан қўрқишади 
ва банк кредит портфелининг сифатини билган ҳолда ўз омонатларини банк 
муваффақиятсизликка учрагунига қадар қайтариб олишга ҳаракат 
қиладилар. 
Охир оқибатда давлат ва хусусий корхоналар тўловга қобиляти 
бўлмаган фирмаларни сотиб юборишди ёки ёпиб юборишди. Молия бозорида 
ноқаниқлик камайди, фонд бозори қайта тикланди ва натижада баланс 
яхшиланди. Молиявий емирилиш камайиб, натижада молиявий инқироз ҳам 
пасайди. Яхши амал қилаётган молия бозорлари яна саҳнага чиқди.