” kafedrasi “Hayot faoliyati xavfsizligi”

Yorug‘lik nurlanish deganda elektromagnit nurlar tushunilib, unga ultrafiolet, infraqizil va ko‘rinadigan nurlar kiradi. Bunda nurlanishning manbaasi yadro portlaganda hosil bo‘ladigan yarqirashdan, ya’ni yuqori xaroratli yadro zaryadi, havo, tuproq va toshdan iborat. Yorug‘lik nurlanishning ta’sir etish vaqti, yadro qurolining quvvatiga bog‘liq. Quvvat oshgan sari bu faktorning ta’siri ham ortib boradi. Yarqirash vaqtining, yadro portlatish quvvatiga bog‘liqligi quyidagi formula bilan ifodalanadi
tq³√q
bunda, t-yarqirash vaqti; q-aslaha quvvati.
Masalan: 1 Kt aslaha portlaganda yarqirash - 1 s., 10 Kt-2,2 s, 100 Kt-4,6 s va 1 Mt -10 s davom etadi.
Yorug‘lik nurlanish faktori ta’sirida odamlarning ochiq qolgan joylari kuyadi, ko‘zi hiralashadi, hayvonlarning yunglari kuyadi va engil yonuvchan materiallar yonib ketadi.
Yorug‘lik nurlanishning ta’sir ko‘rsatkichi, bu nurli impuls hisoblanadi. (V nur) djoulda o‘lchanadi. Ya’ni SI tizimi bo‘yicha
1 kal/sm²=4,2 •10⁴ dj/m²
Yorug‘lik impuls portlash turiga va atmosfera sharoitiga bog‘liq.
Yorug‘lik impuls ta’sirida kuyishning turli darajalari (3-jadvalda) ko‘rsatilgan.
3-jadval. Turli darajadagi teri kuyishiga yorig‘lik impuls miqdorini bog‘liqligi, kal/sm

Kuyish darajasi	Aslaxaning quvvati (ming tonna hisobida)				Kiyim ostidagi teriga ta’siri
	I	10	100	1000	yozgi	qishki
Birinchi	2,4	3,2	4	4,8	6	35
Ikkinchi	4	6	7	9	10	40
Uchinchi	6	9	11	12	15	50
To‘rtinchi	>8	>9	>1	>2	>15	>50

Kuyish darajasiga qarab turli tan jarohatlari kuzatiladi: