``` `1Kirish

44- Mavzu: Shaxsiy kompyuter himoyalash va xavfsizlik tizimining ishlashi.
Reja.
1.Dasturiy ta’minotga xizmat qiluvchi dasturlar
2. Viruslar
3. Antivirus dasturni yuklash
Tayanch so’z va iboralar: “qurtlar” ("черви"), makroviruslar, murakkab viruslar, polimorf viruslar, diagnostik utilitlar

Diagnostik dasturlar yordamida ba’zi bir nosozliklarni aniqlagan bo‘lsak, shu nosozliklarni bartaraf etish uchun maxsus utilitlardan foydalanish tavsiya etiladi.

Agarda kompyuterni potensial tahdiddan himoya qilmoqchi bo‘lsangiz, antivirus dasturlardan foydalanishingiz lozim.
Bu bobda, yangi kengaytgich platalarni o‘rnatishda apparat to‘qnashuvlarni (konfliktlarini) bartaraf etish uchun foydalanilayotgan, kirish mumkin bo‘lgan har xil tipdagi diagnostik dasturlarni , shuningdek, utilitni tarkibiy qurilmasini ko‘rib chiqamiz.
Zamonaviy tahdid: viruslar va “qurtlar” ("черви")
Virus –bu, kompyuterda nojoiz harakatlarni bajarish uchun va o‘zini fayllar hamda dasturlarga qo‘shish imkoniga ega bo‘lgan, o‘z-o‘zini tiklovchi dasturiy kod. Bundan tashqari "черви" va “троянские кони” kabi dasturlar mavjud.
“Qurtlar”- bu tarmoqdagi kompyuterlarni zararlantirish uchun tarmoq orqali kompyuterlarga kirib, disk maydonini egallab, kompyuter ishini pasaytiradigan, lekin boshqa fayllarni o‘chirmaydigan va o‘zgartirmaydigan o‘z-o‘zini tiklovchi dasturiy kod.
“Троянский конь” – bu o‘z-o‘zini tiklamaydigan, lekin kompyuterdagi parol, elektron pochta manzili orqali ba’zi bir ma’lumotlarni, hamda qayd yozuvlarni nomini va sonini, yaratuvchiga internet orqali qaytaradigan, qidiruvchi dasturiy kod
Qanday atalmasin, bu kodlar anchagina zarar yetkazishi mumkin. Oxirgi yillarda viruslar bir zumda internet orqali olamga tarqalib ketgan. Ko‘p marta viruslar sezilarli darajada korporativ kompyuter tarmoqlarini zararlagan.
O‘z kompyuteringizni himoya qilishingiz uchun, viruslar olib kelgan zararni yoqotishda ikkita asosiy narsani tushunishimiz zarur: Virusni tarqalish mexanizmi qanday? va Zararlanishni qanday usulda davolash mumkin?
Virus kompyuterga, amaliy jihatdan, tashqi dunyo bilan har qanaqa ulanish orqali kirish mumkin. Ko‘pincha ma’lumotlar disketa yordamida uzatiladi. Internet orqali boshqa kompyuterdan bemalol foydalanish imkoniyatni to‘pgan hakkerlar kompyuterlarni viruslar bilan zararlantiradilar. Barcha viruslarni beshta asosiy turga bo‘lish mumkin.