- Yer yuzida shunday katta maydonlarni egallagan daraxtzorlar borki, unda daraxtlar bir- biriga juda yaqin, ya’ni zich bo’lib o’sadi.
- Daraxtlar zich o’sadigan katta yer maydoni o’rmon deb ataladi.
- O’rmonlarda qarag’ay, qayin, archa, kedr , eman kabi daraxtlar o’sadi. Qanday daraxtlar o’sishi o’rmon egallagan joyning tabiiy sharoitiga bog’liq.
Yer yuzida tog’ o’rmonlar, to’qay o’rmonlar, nam ekvatorial o’rmonlar, savana va siyrak o’rmonlar, tropik o’rmonlar mavjud. - Yer yuzida tog’ o’rmonlar, to’qay o’rmonlar, nam ekvatorial o’rmonlar, savana va siyrak o’rmonlar, tropik o’rmonlar mavjud.
- Keyingi vaqtlarda o’rmonlar soni keskin kamayib bormoqda. Odamlar o’z ehtiyojlarini qondirish maqsadida daraxtlarni kesishmoqda. Bu esa daraxt turlarini , hayvonot olamini yo’qolib ketishiga olib kelmoqda.
Bolalar, bizni o’rab turgan olam va daraxtlar haqida qanday tasavvurga egasiz? Daraxtlar nima uchun kerak? Buni o’ylab ko’rganmisiz? - Bolalar, bizni o’rab turgan olam va daraxtlar haqida qanday tasavvurga egasiz? Daraxtlar nima uchun kerak? Buni o’ylab ko’rganmisiz?
- Daraxt barglari daraxt tanasini oziqlantiradi va mevalarni yetilishida ishtirok etadigan sharbat(saxaroza) ni ishlab chiqaradi. Bu suvuqlik barg tarkibidagi yopishqoq modda- xlorofill yordamida hosil qilinadi
- Barglar havodan karbonat angidrid, tuproqdan esa ildizlar orqali suvni singdirib olib, quyosh nuri ta’siridagina oziqlantiruvchi moddalarni hosil qiladi.
Aynan shuning ushun ham daraxtlarni “sayyoraning o’pkasi” deb ataydilar. - Aynan shuning ushun ham daraxtlarni “sayyoraning o’pkasi” deb ataydilar.
Barglar tarkibida yashil xlorofilldan tashqari qizil va yashil rangdagi moddalar (pegmentlar) ham bo’ladi. - Barglar tarkibida yashil xlorofilldan tashqari qizil va yashil rangdagi moddalar (pegmentlar) ham bo’ladi.
- Kuz faslida xlorofill ishlab chiqarish to’xtaydi.Bargning rangi uchun esa aynan shu pegmentlar javob beradi. Shu sababli, sovuq tushishi bilan barglar sarg’ish, qizg’ish tusga kiradi.
Katta shaharlarda daraxtlar ko’pincha ko’cha chiroqlari yonida o’sadi.Shuning uchun kuzning qisqa kunlarida ko’proq nur oladi.Natijada ularning barglari boshqa daraxtlarnikiga nisbatan sekinroq to’kiladi. - Katta shaharlarda daraxtlar ko’pincha ko’cha chiroqlari yonida o’sadi.Shuning uchun kuzning qisqa kunlarida ko’proq nur oladi.Natijada ularning barglari boshqa daraxtlarnikiga nisbatan sekinroq to’kiladi.
Amazonka havzasidagi o’rmonlar egallagan hududlarga Amazoniya deb nom berilgan. - Amazonka havzasidagi o’rmonlar egallagan hududlarga Amazoniya deb nom berilgan.
- Faqat Braziliya Amazoniyasidagina 4000ga yaqin daraxt turi uchraydi.
- Afrikadagi o’tib bo’lmas qalin o’rmonlar “Skreblar” deyiladi.
- Dunyodagi eng kichik daraxt – “Pakana qayin” hisoblanib, bo’yi 1m .ni tashkil qiladi.
- Eng “semiz” daraxt - “Baobab” bo’lib, tanasining aylanasi 30 m. dan oshadi.
- Dunyodagi eng baland daraxt - “Evkolipt” bo’lib, uning bo’yi 150 m. dan oshadi.
- Afrikada o’sadigan Baobab daraxti 4000- 5000 yil yashaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |