Yashil iqtisodiyot rivojlanish bosqizchlari yashil iqtisodiyot zarurligi

REJA:

1. 
   KIRISH
   
2. 
   YASHIL IQTISODIYOT RIVOJLANISH BOSQIZCHLARI
   
3. 
   YASHIL IQTISODIYOT ZARURLIGI
   
4. 
   YASHIL IQTISODIYOT TAMOYILLARI
   

1.Kirish
Hozirgi kunda nafaqat O’zbekiston butun dunyo yashil iqtisodiyotga
o’tishga intilyabdi. Lekin ko’pchilik hali ham yashil iqtisodiyot o’zi nima va qachondan beri mavjudligini yoki yashil iqtisdoiyot deganda hamma ekologiyani asrab avaylashga qaratilgan iqtisodiyotni tushunadilar. Yashil iqtisodiyot bizga kerakmi yoqmi, foydali foydasizmi, unga qanday o’tishimiz mumkin. Albatta bulardan oldin biz yashil iqtisodiyot nima va uning nazariyalarni ko’rib chiqishimiz kerak. Bunda biz o’zbek va xorij adabiyotlaridan foydalanamiz.

Annotatsiyasi

Maqolada yashil iqtisodiyot nima, yashil iqtisodiyot konsepsiyasi mohiyati tamoyillari va rivojlanish bosqichlari , O’zbekistonda yashil iqtisodiyotga o’tish uchun qanday ishlar olib borilayotganini yoritilgan
Kalit so’zlar: yashil iqtisodiyot, konsepsiya , tamoyillari,
mohiyati , O’zbekistondagi olib borilayotgan ishlar.


2.“Yashil iqtisodiyot”ga¹ oʼtish kontseptsiyasi oʼz rivojlanish tarixiga ega va biz uni quyidagi bosqichlarga ajratamiz.
Birinchi bosqich – 1950-1960 yillar iqtisodiyotning atrof-muhit va insonga salbiy taʼsirini anglab yetish davri hisoblanadi. Bu davrda iqtisodiy rivojlanish va atrof-muhitning degradatsiyalashuvi oʼrtasidagi bogʼliqlik toʼliq anglab yetilgan boʼlsa-da, ekologik muammolar iqtisodiy rivojlanish jarayonida tabiatni muhofaza qilish zarurligini eʼtiborga olish bilan cheklanib qolgan. Bu davrda atrof-muhitning degradatsiyalashuviga bagʼishlangan qator xalqaro anjumanlar oʼtkazildi. Jumladan, 1955 yilda dunyoning yirik shaharlarida zaharli gazlardan oʼlim holatlarining koʼpayishi hamda atmosferaning ifloslanishiga bagʼishlangan birinchi xalqaro konferentsiya oʼtkazildi. Аmmo muvofiqlashtirish, xalqaro darajada kelishuvning yoʼqligi, biznes va atrof-muhit muhofazasi borasidagi vazifalarning bir biriga toʼgʼri kelmasligi xalqaro miqyosda ekologik kuchlarni toʼliq ishga solish imkonini bermas edi. 1962 yilda BMT Bosh Аssambleyasining 18 dekbrdagi “Iqtisodiy rivojlanish va tabiatni muhofaza qilish” (1831(XVII) toʼgʼrisidagi rezolyutsiyasi qabul qilindi Ikkinchi bosqich – 1960-1970 yillarni oʼz ichiga oladi. Mazkur bosqichda iqtisodiy rivojlanish tufayli tabiiy resurslardan jadal surʼatlarda intensiv foydalanish va atrof-muhitni ifloslantirish iqtisodiyotning moddiy-resurs bazasini izdan chiqarishi hamda inson turmush farovonligining pasayishiga olib kelishi toʼgʼrisidagi bahs-munozalar kuchaydi. Muhokamalardagi asosiy gʼoya – tabiiy resurslarni va inson uchun qulay atrof-muhitni saqlab qolish maqsadida tejamkor (ratsional) iqtisodiyotni shakllantirish zarur gʼoyasi edi.Uchinchi bosqich – 1980-1990 yillar. Ushbu davr rivojlangan mamlakatlarda “yashil” texnologiyalar jadal surʼatlarda rivojlanish bosqichi boʼlib, ekologik modernizatsiya gʼoyasi ilgari surildi. Mazkur gʼoyaning asosiy mazmuni iqtisodiy oʼsish va sanoatning rivojlanishi ekologik jihatdan moslashishi iqtisodiyot nuqtai nazaridan maqsadga muvofiq ekanligi bilan izohlanadi. Bu davrda mutaxassislar oʼrtasida barqaror rivojlanish kontseptsiyasi shakllanana boshladi.Toʼrtinchi bosqich – 2000-2010 yillar. Barqaror rivojlanish kontseptsiyasining xalqaro va milliy qonunchilikda, biznes-muhitda, ommaviy axborot vositalarida qayd etilishi va mustahkamlanishi. Global moliyaviy-iqtisodiy inqiroz xalqaro iqtisodiy tizimlarning beqarorligi muammosini yangicha talqin etishga undadi. “Erkin bozor” nafaqat biosfera resurslarini saqlab qolish va ijtimoiy adolat manfaatlarini himoya qilish, balki uzoq muddat iqtisodiy barqarorlikni taʼminlash nuqtai nazaridan ham oʼz-oʼzini tartibga solishga qodir emasligi gʼoyasi ilgari surildi. Ushbu bosqichda xalqaro sammitlar va konferentsiyalar oʼtkazildi. Ular jumlasiga 2000 yilda Nьyu-York shahrida oʼtkazilgan BMTning Ming yillik Sammiti (Ming yillik maqsadlarining eʼlon qilinishi), 2006 yilda Yoxannesburgda oʼtkazilgan “Rio+10” Barqaror rivojlanish boʼyicha umumjahon sammiti, 2012 yili Rio-de-Janeyroda BMTning barqaror rivojlanish boʼyicha “Rio+20” nomini olgan Konferentsiyalarini kiritish mumkin. “Yashil iqtisodiyot” tushunchasi 2008–2009 yillardagi jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi sharoitida BMT tizimida keng qoʼllanila boshladi. Jumladan, 2009 yilda UNEP tomonidan “Yangi “yashil” kurs”, deb nomlangan tahliliy maʼruza eʼlon qilindi.

3.