Xulosa chiqarishning umumiy mantiqiy tavsifi. Xulosa chiqarishning tuzilishi

• 109 guruh talabasi Mominova Komila

Xulosa chiqarishning umumiy mantiqiy tavsifi. Xulosa chiqarishning tuzilishi.

• Reja
• Xulosa chiqarish
• Xulosa chiqarishning umumiy mantiqiy tavsifi: tuzilishi, turlari va umumiy qoidalari.

Xulosa chiqarish

Xulosa chiqarish

• Xulosa chiqarish - tafakkurning asosiy mantikiy shakllaridan biri. Unda mantiqning maʼlum qoidalari yordamida bir yoki bir necha hukm (asos)dan yangi hukm chiqariladi. Xulosa chiqarish chin asoslarga tayansa va toʻgʻri mavhvnbntikiy kridalardan foydalansa, u vaqtda chiqarilgan xulosa ham chin boʻladi. Bu prinsipga amal qilmaslik Xulosa chiqarishda xatoga olib keladi. Mas, "hamma mustaqil davlatlar BMT ga aʼzo" va "Oʻzbekiston mustaqil davlat" degan chin asoslardan mantikiy qoidalarga rioya qilingan holda "Oʻzbekiston BMT ga aʼzo" degan toʻgʻri xul osa kelib chiqadi. Voqelikni bilish jarayonida yangi bilimlarni hosil qilishning — Xulosa chiqarishning turli usullari mavjud. Asoslarining soniga koʻra, bevosita va bavosita Xulosa chiqarish, xulosaning chinlik darajasiga koʻra, zaruriy va ehtimoliy Xulosa chiqarish, fikrning harakat yoʻnalishiga koʻra, deduktiv, induktiv va analogiya kabi turlarga boʻlinadi.

Xulosa chiqarishni fikrning harakat yoʻnalishiga koʻra turlarga ajratish nisbatan mukammalroq boʻlib, u Xulosa chiqarishni boshqa turlari haqida ham maʼlumot berish imkonini yaratadi. Xususan, deduktiv Xulosa chiqarish zaruriy Xulosa chiqarish deb, induktiv Xulosa chiqarish va analogiya ehtimoliy Xulosa chiqarish deb karalishi, bevosita Xulosa chiqarish esa deduktiv Xulosa chiqarishning bir turi sifatida oʻrganilishi mumkin.

Xulosa chiqarishni fikrning harakat yoʻnalishiga koʻra turlarga ajratish nisbatan mukammalroq boʻlib, u Xulosa chiqarishni boshqa turlari haqida ham maʼlumot berish imkonini yaratadi. Xususan, deduktiv Xulosa chiqarish zaruriy Xulosa chiqarish deb, induktiv Xulosa chiqarish va analogiya ehtimoliy Xulosa chiqarish deb karalishi, bevosita Xulosa chiqarish esa deduktiv Xulosa chiqarishning bir turi sifatida oʻrganilishi mumkin.

• Xulosa chiqarish nazariyasining yaratilishi va uni rivojlantirishda Aristotel, Forobiy, Ibn Sino, F. Bekon, M.I.Karinskiy, L.V.Rutkovskiy va boshqa mantiqshunos olimlarning xizmati katta.

Xulosa chiqarishning umumiy mantiqiy tavsifi: tuzilishi, turlari va umumiy qoidalari.

Xulosa chiqarishning umumiy mantiqiy tavsifi: tuzilishi, turlari va umumiy qoidalari.

Isbotlash va rad etishning umumiy tavsifi va turlari.

Argumentlash nazariyasining asosiy tushunchalari. Kommunikativ modellarda argumentlash: dialog, bahs, polemika.

Bilimlar taraqqiyotining mantiqiy shakllari: muammo, gipoteza, nazariya.

Darsning maqsadi: Isbotlash va rad etishning umumiy tavsifi va turlari,

• argumentlash nazariyasining asosiy tushunchalari, muammo, gipoteza, nazariya haqida yaxlit qarashlarni shakllantirish.

Xulosa chiqarishning umumiy mantiqiy tavsifi: tuzilishi, turlari va umumiy qoidalari.

Xulosa chiqarishning umumiy mantiqiy tavsifi: tuzilishi, turlari va umumiy qoidalari.

Isbotlash va rad etishning umumiy tavsifi va turlari.

Argumentlash nazariyasining asosiy tushunchalari. Kommunikativ modellarda argumentlash: dialog, bahs, polemika.

Bilimlar taraqqiyotining mantiqiy shakllari: muammo, gipoteza, nazariya.

Darsning maqsadi: Isbotlash va rad etishning umumiy tavsifi va turlari,

• argumentlash nazariyasining asosiy tushunchalari, muammo, gipoteza, nazariya haqida yaxlit qarashlarni shakllantirish.

Хulоsachiqarishshundaymantiqiyusulki, uningnatijasidainsоnningоlamhaqidagi, bilimlariuzluksizravishda bоyib, kengayib, chuqurlashib bоradi. Хulоsachiqarishdaоlamnibevоsita bilishbilanbirqatоrdamantiqiyfikrlashusullariniegallashtalabqilinadi.

• Хulоsachiqarishuchunharsafarоlam, undagipredmetlargamurоjaatqilishshartemas. Mavjudnarsalarhaqidaqo‘lgakiritilganbilim asоsida yangibilim hоsil qilishmumkin.