Xorijiy filologiya fakulteti Oʻzbek filologiyasi kafedrasi Nazarova Shahnoza Phd hozirgi adabiy jarayon 10-ma’ruza (2-dars): Yosh ijodkorlar va ularning adabiy jarayondagi o‘rni

Xorijiy filologiya fakulteti Oʻzbek filologiyasi kafedrasi 1-kurs Hozirgi adabiy jarayon Yosh ijodkorlar va ularning adabiy jarayondagi o‘rni (2-dars) Nazarova Shahnoza PhD

Reja: 1.Yosh nosirlar faoliyatiga nazar. 2. Matbuotda yoshlar ijodining yoritilishi.

Adabiyotlar:

1.Йўлдошев Қ. Ёниқ сўз. Т.: Янги аср авлоди, 2006.

2.­­Ғафуров И. Паривашлар мажлиси. – Т.: Янги аср авлоди, 2013.

3. www.kutubxona.uz

4. www.ziyonet.uz

5. https://t.me/yozuvchilar_uz

6. www.sharqyulduzi.uz

Yosh nosirlar ijodiga xos belgilar:
- intellektual, mushohadakor qahramonlarni yaratishga intilish;
- ma'nan yetuk shaxslar bilan noqis kimsalarni muqoyasa etish;
- tasvir va xarakterda milliylik belgilarini kuchaytirishga intilish.

Yosh nosirlar: Nurilla Chori Jasur Kengboev Salim Abdurahmon Farrux Jabborov Umid Ya’qub Sanjar Tursunov Xoliyor Safarov Muyassar Tilovova...

Yosh ijodkorlar to‘plamlari: 1. Oltin ko‘prik. – T., Noshir. 2010. 2. Kaftdagi nihol. – T., Adib. 2011.

Badiiy ijodda hissiy bilish yetakchilik qiladi. Obrazlilik badiiy ijodning yetakchi xususiyatidir. Ifoda usulida esa, badiiy til imkoniyatlari, turli badiiy tasvir vositalari, poetik koʻchimlar obrazlilikni ta'minlovchi asosiy unsurlar sanaladi. Bunday qarashlarning mag‘zini realistik dunyoqarash tashkil etishini payqash qiyin emas. Biroq ta'kidlash joizki, so’nggi davrda faqat shu asosda davom etish mumkin emas edi. Ijod jarayonida turfa xil qarashlarning yuzaga kelayotgani esa tanqid taraqqiyotining ham asosiy garovidir.

Badiiy ijodda hissiy bilish yetakchilik qiladi. Obrazlilik badiiy ijodning yetakchi xususiyatidir. Ifoda usulida esa, badiiy til imkoniyatlari, turli badiiy tasvir vositalari, poetik koʻchimlar obrazlilikni ta'minlovchi asosiy unsurlar sanaladi. Bunday qarashlarning mag‘zini realistik dunyoqarash tashkil etishini payqash qiyin emas. Biroq ta'kidlash joizki, so’nggi davrda faqat shu asosda davom etish mumkin emas edi. Ijod jarayonida turfa xil qarashlarning yuzaga kelayotgani esa tanqid taraqqiyotining ham asosiy garovidir.

Yoshlar ijodini yoritib boruvchi nashrlar:

Yoshlar ijodini yoritib boruvchi nashrlar:

• “Yoshlik”
• “Sharq yulduzi”
• “Saodat”
• “OʻzAS”
• “Adabiyot gazetasi”
• “Kitob olami”

Yoshlar mashqlarini chop etgan asosiy nashriyotlar:

• “Yangi asr avlodi”
• “Sharq”
• “Navoiy kutubxonasi”
• “Gʻafur Gʻulom”
• “Akademnashr”
• “Meriyus”
• “Adib”
• “Noshir”…

Yoshlar ijodida uchraydigan aksariyat nuqsonlar:

Yoshlar ijodida uchraydigan aksariyat nuqsonlar:

• - savodsizlik
• - adabiy savodsizlik
• - mavzularning siyqaligi
• - esda qolarli soʻz, obraz, ifodaning yoʻqligi
• - gʻoʻrlik, dumbillik
• - tayinsizlik
• - koʻr-koʻrona taqlid
• - atay jumlalarni burash
• - voqealar zanjiridagi uzilishlar.

Ob'ekt real voqelik emas, ijodkorning tasavvuridagi voqelik ham boʻlishi mumkin. Zotan, so’nggi davr tanqidchiligiga xos xususiyatlarga aylanib borayotgan bunday qarashlar adabiy tanqidning talqin koʻlami, baholash doirasi kengayib borayotganini koʻrsatadi. Zero, muayyan badiiy asarlar hamda ulardagi badiiy-estetik, ijtimoiy-g‘oyaviy konsepsiyalar zamirida belgilovchi falsafiy ta'limot yotibdi. Adabiyot ilmi oldidagi dolzarb vazifalardan biri ham mavjud turli-tuman qarashlarning eng xarakterlilarini sintezlashtirib, badiiyatning umumiy qonuniyatlari va estetik tamoyillarini belgilash va shu asosda adabiy tanqid metodologiyasining hurfikr(plyuralistik)likka asoslangan konsepsiyalarini yaratishdan iboratdir.

10-ma’ruza (2-dars) mavzusi uchun mashgʻulot: Yosh ijodkorlar va ularning adabiy jarayondagi o‘rni

10-ma’ruza (2-dars) mavzusi uchun mashgʻulot: Yosh ijodkorlar va ularning adabiy jarayondagi o‘rni

• 1-mashgʻulot. Ma’ruza matni va koʻrsatilgan, shuningdek, mavzuga aloqador qoʻshimcha adabiyotlardan foydalanib savollarga javob yozing.

1.Yosh ijodkorlarga yozuvchilar uyushmasi tomonidan qanday ko’mak beriladi?

2.Qaysi yosh nosirlar ijodi bilan yaqindan tanishsiz?

3. Ijodkor nosirlar yana qanday muammolarni yoritishi lozim?

 

• 2-mashgʻulot. Gafur Shermuhammad, Nurilla Chori, Jasur Kengboev, Salim Abdurahmon, Farrux Jabborov, Umid Ya’qub, Sanjar Tursunov, Muyassar Tilovova asarlari bibliografiyasini tuzing.

 

• 3-mashgʻulot. Oʻzingiz yoqtirgan biror hikoyani (yoshlar ijodidan) tahlil qiling.

10-ma’ruza (2-dars) mavzusi uchun topshiriq: Yosh ijodkorlar va ularning adabiy jarayondagi o‘rni

10-ma’ruza (2-dars) mavzusi uchun topshiriq: Yosh ijodkorlar va ularning adabiy jarayondagi o‘rni

• 1-topshiriq. www.sharqyulduzi.uz saytidan foydalanib kamida uch yosh nosirning asarini tahlil qiling.
• 2-topshiriq. Facebook, telegram shaxsiy sahifalar orqali yosh nosirlar bilan bogʻlaning va ular ijodi haqida suhbatlashing.