Vatikan
Reja: - Davlat haqida umumiy ma’lumot
- Iqtisodiyoti
- Qirolli kuchlari
- Vatkkam haqida qiziqarli faktlar
Vatikan - dunyodagi eng kichik mustaqil davlatdir. - Vatikanga MonsVatikan tepaligi nomi berilgan. Lotin Vatsitiniyasidan tarjima qilish fol ochadigan joy degan ma'noni anglatadi.
- Shtatning maydoni 440 ming kvadrat metrni tashkil qiladi. Taqqoslash uchun, bu Vashington shahridagi TheMall maydonidan 0,7 baravar ko’p.
- Vatikan 1929 yil 11 fevralda mustaqil davlat maqomini oldi.
- Vatikan siyosiy rejimi mutlaq teokratik monarxiya.
- 2020-yil hisob kitoblariga kòra Vatikan aholisi 801 kishini tashkil etadi.
- Shtat aholisining 95% erkaklardir.
- Vatikanda mutlaq savodxonlik, ya'ni. Aholining 100% savodli odamlardir.
Vatikan bayrog'ida oq va sariq rangli vertikal chiziqlar, oqning o'rtasida esa gerbda tiara (papa toji) ostida avliyo Pyotrning ikkita kesib o'tgan tugmachasi shaklida davlat gerbi tasvirlangan. Davlat rahbarining qarorgohi - Lateran saroyi, bu erda Lateran shartnomasi imzolangan.
Vatikan o'zining rasmiy tiliga ega emas. Hujjatlar ko'pincha italyan va lotin tillarida nashr etiladi va odamlar ingliz, italyan, frantsuz, nemis, ispan va boshqa tillarda gaplashadilar.
Iqtisodiyoti - Vatikanda qishloq xo'jaligi sohasi yo'q.
- Vatikan - bu notijorat davlat, iqtisodiyotni asosan turli mamlakatlarning Rim-katolik yeparxiyalaridan olinadigan soliqlar qo'llab-quvvatlaydi.
- Turizm va katoliklarning xayr-ehsonlari Vatikan daromadining ulkan qismini tashkil etadi.
- Tangalar va pochta markalarini ishlab chiqarish rivojlangan.
- Vatikan rejali iqtisodiyotga ega. Demak, hukumatga 310 million dollarlik davlat byudjetini boshqarish ishonib topshirilgan.
Qurolli kuchlar - Kichik davlatda bir necha turdagi qurolli kuchlar mavjud: palatin (saroy) gvardiyasi, Papa jandarmiyasi, Nobel gvardiyasi. Bundan tashqari, faqat Muqaddas Taxtga bo'ysunadigan taniqli Shveytsariya gvardiyasi.
Vatikan haqida qiziqarli faktlar. - Botticelli, Mikelanjelo, Bernini kabi buyuk rassomlar Vatikanda yashab ijod qildilar.
Bernini(1598-1680)
Mikelanjelo(1475-1564)
- IX Pius Vatikanni eng uzoq vaqt boshqargan: 32 yil.
- Stiven II atigi 4 kun davomida Papa edi. U apopleksiya xurujidan vafot etdi va hatto uning tantanali marosimini o'tkazishni ham ko'rmadi.
- Vatikan futbol jamoasi rasman tan olingan, ammo FIFA tarkibiga kirmaydi. Terma jamoa futbolchilari shveytsariyalik soqchilar, Papa Kengashi a'zolari va muzey kuratorlari. Jamoaning o'ziga xos logotipi va oq va sariq futbol formasi bor.
- Vatikan futbol ligasida "Gvardiyachilar", "Bank", "Telepost", "Kutubxona" va boshqalar jamoalar o'ynaydi. Chempionat bilan bir qatorda, katolik ta'lim muassasalarining seminariyachilari va ruhoniylari o'rtasida "Ruhoniylar kubogi" doirasida musobaqalar o'tkaziladi. G'oliblar qiziqarli kubokni - katak ruhoniylarining shlyapasi bilan bezatilgan va botinka ustiga o'rnatilgan metall futbol to'pini olishadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |