Tdiu sf iqtisodiyot faqulteti Buxgalteriya hisobi va audit yo`nalishi 108-guruh talabasi Muxtorov Suxrobning Iqtisodiyotda axborot-qommuniqatsion texnalogiyalari va tizimlari fanining ahamiyati, maqsadi va vazifalari mavzusida tayyorlagan
TDIU_SF Iqtisodiyot faqulteti Buxgalteriya hisobi va audit yo`nalishi 108-guruh talabasi Muxtorov Suxrobning Iqtisodiyotda foydalaniladigan dasturiy mahsulotlar mavzusida tayyorlagan
Mustaqil ishi
1.Dasturiy ta’minot sohasini rivojlantirishdagi chora tadbirlar. 2. Dasturiy mahsulotlar va ularning asosiy tavsifnomalari. 3. Axb 4.Axborot texnalogiyasining rivojlanish tarixi
Reja:
. Bugungi kunda axborot-kommunikatsiya sohasini rivojlantirishning asosi hisoblangan dasturiy mahsulotlarni ishlab chiqarish milliy iqtisodiyot rivojlanishining muhim sharti sifatida alohida ahamiyat kasb etmoqda. Hayotimizning har jabhasida faol qo‘llanilayotgan axborot almashinuv texnologiyalaridan samarali foydalanish ulardagi dasturiy ta’minotlarning o‘ziga xosligi, ommabopligi va innovatsion yangiligiga bog‘liq. “Axborotlashtirish to‘g‘risida”gi, “Telekommunikatsiyalar to‘g‘risida”gi, “EHM dasturlari va ma’lumotlar bazasini himoya qilish to‘g‘risida”gi qonunlar soha rivojida muhim ahamiyat kasb etmoqda.
.
Mamlakatimizda dasturiy ta’minot sanoatini shakllantirish va rivojlantirish uchun zarur shart-sharoitlar, sohaga daxldor mustahkam qonunchilik bazasini yaratishga e’tibor qaratilmoqda. Hozirgacha 10 dan ziyod qonun, Prezident va Vazirlar Mahkamasining qator farmon hamda qarorlari qabul qilindi. Dasturchilarni qo‘llab-quvvatlash borasida muntazam chora-tadbirlar amalga oshirilayotir.Prezidentimiz tomonidan joriy yilning 20 sentyabrida imzolangan “Mamlakatimizning dasturiy ta’minot vositalari ishlab chiquvchilarini rag‘batlantirishni yanada kuchaytirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori bu yo‘ldagi navbatdagi muhim qadam bo‘ldi
Bugun yurtimizda axborot-kommunikatsiya texnologiyalari kirib bormagan sohaning o‘zi yo‘q. Bu esa, o‘z navbatida, softver sanoatining izchil rivojlanishiga keng yo‘l ochmoqda. Xususan, hozirgi kunda mamlakatimizda dasturiy mahsulotlarni yaratish, ishlab chiqarish va joriy qilish bilan shug‘ullanuvchi 260 dan ziyod tadbirkorlik sub’ektlari faoliyat yuritmoqda..
Dasturiy mahsulotlar va ulaming asosiy tavsifnomalari.
Dasturiy ta’minot foydalanuvchining aniq vazifalarini hal etish va axborot tizimining hisoblash jarayonini tashkil etish uchun yaratilgan. Dasturiy mahsulotlarni yaratishga ko‘plab mehnat, moddiy va moliviy zaxiralar talab etiladi.
* Dasturiy ta’minot to‘g‘risida•
* Servis dasturiy ta’minoti
Malumotlarni qayta ishlash texnik asosi sifatida kompyuterning imkoniyatlari uning dasturiy ta’minotiga bog’liqdir. Dastur (rrogram, routine) — vazifani yechish uchun kompyuter buyruq (ko‘rsatma)larining tartiblashgan ketma-ketligidir. Dasturiy ta’minot (sowtware) — m’alumotlarni qayta ishlash dasturlari va ulami ishlatish uchun kerakli hujjatlar to ‘plamidir. Dasturlar mashina yordamida vazifani yechish uchun ishlatiladi. Vazifa va ilova atamalari informatikada va dasturiy ta’minotda ko‘p ishlatiladi.Vazifa (rroblem, task) — yechilishi kerak boigan muammodir. Ilova (arrlication) — vazifani kompyuterda dasturiy yechishdir. Dasturiy ta’minot tomonidan bajariladigan funksiyalarga bog‘liq holda, uni ikki guruh: tizimli dasturiy ta’minot va amaliy dasturiy ta’minotga bo’lish mumkin. Tizimli DT kompyuterda axborotni qayta ishlash jarayonini tashkil etadi va amaliy dasturlar uchun me’yordagi ish muhitini ta’minlaydi. Tizimli DT ba’zida kompyuteming bir qismi deb ham hisoblashadi. Amaliy dasturiy ta’minot foydalanuvchining aniq vazifalarini hal etish va umuman axborot tizimining hisoblash jarayonini tashkil etish uchun moijallangan. Tizimli DTni tarkibiga quyida- gilar kiradi:
Foydalanish xususiyati va foydalanuvchilar kategoriyalariga ko‘ra barcha dasturlarni ikki sinfga — utilitar dasturlar va dasturiy mahsulotlarga bo’lish mumkin. Utilitar dasturlar (o‘zi uchun dasturlar) shu dasturlami ishlab chiqaruvchilar ehtiyojini qondirish uchun moijallangan. Ko‘proq utilitar dasturlar maiumotlami qayta ishlash texnologiyasida servis rolini bajaradi yoki keng tarqalish uchun m oijallanm agan funksional vazifalami hal etish dasturlari boiadi.Dasturiy mahsulotlar foydalanuvchilar ehtiyojlarini qondirish, keng tarqatish va sotish uchun moijallangan.
Hozirgi paytda dasturiy mahsulotlami ochiq (legal) tarqatishning boshqa variantlari ham mavjud, ular yalpi (global) va mintaqaviy kommunikatsiyalardan foydalanish bilan yuzagа keladi: • freeware — erkin tarqatiladigan foydalanuvchining o ‘zi qo’lab-quwatlaydigan bepul dasturlar, u bularga zarur o‘zgartirishlar kiritishga haqli. • shareware — notijorat (shartli — toiovsiz) dasturlar, ulardan odatda toiovsiz foydalanish mumkin. Bunday mahsulotlardan doimiy foydalanilganda muayyan miqdorda badal toianadi.Bir qator ishlab chiqaruvchilar OEM — dasturlar (Original Equipment Manufacturer), ya’ni kompyuterlarga o ‘rnatilgan hisoblash texnikasi bilan birgalikda keltirilgan maxsus dasturlardan foydalanadi.
