Savollarga javoblar 1-savol: Suvning ionlanishi, vodorod ko’rsatkichi Javob

Savollarga javoblar

1-savol: Suvning ionlanishi, vodorod ko’rsatkichi

Javob: Toza suv ma’lum elektr o'tkazuvchanlik va amfoterlik xossasiga ega bo'lgan kuchsiz elektrolitdir. Suvning ionlanishi quyidagi tenglama ko'rinishida ifodalanadi:

H₂O + H₂O = H₃O⁺ + OH^-

Tenglama soddalashtirilgan holda yozilsa, H₂O = H⁺ + OH^-bo'ladi.Bunga massalar ta’siri qonuni qo'llanilsa, suvning dissotsilanish konstantasi:

kelib chiqadi.

Suvning ionlanish darajasi juda kichik: 25° С da 1 litr suvning 1:10000000 yoki 10^-7 moligina ionlarga ajraladi, shuning uchun ionlarga ajralmagan molekulalar soni ionlarga ajralgan molekulalar sonidan bir necha barobar katta bo'ladi. K_w doimiy kattalik bo'lib, suvning ion ко ‘ paytmasi deyiladi:

K_w = K_H2O • [H₂O ] = [H⁺ ]• [OH^- ]

1 litr suvning (25° С da) massasi 997,8 g, molekular massasi esa 18,02 g/mol. 1 litr suvda H₂O ning mollar soni (25° C) da quyidagicha:

u holda oxirgi tenglikdan:

K_w = 18 • 10^-6 • 55,4 = 1 • 10^-4

K_w = [ H ⁺]• [OH^-] = 1• 1 0 ^{– 14}

tenglamadan [H⁺] va [OH^-] ni topsak,

Bu tenglamadan shunday xulosa qilish mumkin: suvli eritmadagi [H+] va [OH-] konsentratsiyasining har qanday qiymatlarida ularning ko‘paytmasi doimiy son bo‘lib, 1•10^-14 ga teng. Hisoblashlarda qulaylik bo‘lishi uchun 1909-y. S.Syorensen vodorod ko‘rsatkich (pH) va gidroksid ko‘rsatkich (pOH) kiritishni taklif qilgan. Eritmadagi vodorod va gidroksid ionlari konsentratsiyalari -ning teskari ishorali o‘nli logarifmi tegishlicha vodorod va gidroksid ko‘rsatkich deyiladi:

pH = — lg[H⁺]; pOH = -lg[OH^-].

Umuman, har qanday eritma uchun vodorod ko‘rsatkich va gidroksid ko‘rsatkich yig‘ indisi 14 ga teng.

pH va pOH ning qiymatlari eritmaning muhitini xarakterlay-di. Shunga ko‘ra:

pH < 7 da, eritma muhiti kislotali;

pH > 7 da, eritma muhiti ishqoriy;

pH = pOH = 7 da, eritma muhiti neytral bo‘ladi.