Режа: Умумдавлат ва маҳаллий солиқлар ҳамда бошқа мажбурий тўловлар

1.3-мавзу: Ўзбекистон Республикасида амалда бўлган солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларга тавсифи


Режа:
1.Умумдавлат ва маҳаллий солиқлар ҳамда бошқа мажбурий тўловлар.
2.Солиқларнинг гуруҳларга ажратилиши.
3. Тўғри ва эгри солиқлар­нинг таркиби ва улар­нинг бюджет даромад­ларидаги аҳамияти.
4. Юридик ва жисмоний шахслар тулайдиган солиқлар ва йиғимлар.


1. Умумдавлат ва маҳаллий солиқлар ҳамда бошқа мажбурий тўловлар.
Иқтисодий адабиётларда юридик ва жисмоний шахслардан олинадиган солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларнинг йиғиндиси солиқлар тизими деб тушунилади.
Солиқ деганда Ўзбекистон Республикасининг Давлат бюджетига ёки давлат мақсадли жамғармасига тўланадиган мажбурий беғараз тўлов тушунилади.
Йиғим деганда бюджет тизимига қонун ҳужжатларида белгиланган мажбурий тўлов тушунилади, бу йиғимнинг тўланиши уни тўловчи шахсга нисбатан ваколатли орган ёки унинг мансабдор шахси томонидан юридик аҳамиятга эга ҳаракатларни амалга ошириш, шу жумладан унга муайян ҳуқуқларни ёхуд рухсат этувчи ҳужжатларни бериш шартларидан бири бўлади.
Шахснинг зиммасига суд тартибида юклатилган жарималар ва бошқа тўловлар, шунингдек қонунда белгиланган ҳолларда мол-мулкни мусодара қилиш ҳамда бошқача тарзда олиб қўйиш солиқлар ёки йиғимлар жумласига кирмайди.
Солиқ Кодекс 17-моддасида. Солиқларнинг ва йиғимларнинг турлари келтирилган.
1) қўшилган қиймат солиғи;
2) акциз солиғи;
3) фойда солиғи;
4) жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи;
5) ер қаъридан фойдаланганлик учун солиқ;
6) сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқ;
7) мол-мулк солиғи;
8) ер солиғи;
9) ижтимоий солиқ.
Ўзбекистон Республикаси ҳудудида йиғимлар белгиланиши мумкин. Йиғимларни жорий этиш, ҳисоблаб чиқариш ва тўлаш тартиби қонун ҳужжатларида белгиланади.
Автотранспорт йиғимини ҳисоблаб чиқариш ва тўлаш тартиби тартибга солинади.
Давлат божини ҳисоблаб чиқариш ва ундириш тартиби давлат божи тўғрисидаги қонун ҳужжатларида белгиланади.