Reja: Shoirning hayoti va ijodi yo’li

---

11-MAVZU:
Erkin Vohidov ijodi. «Yoshlik» devoni va zamonaviy g‘azalchilik 
muammolari. 
 
Erkin Vohidovning hayoti va ijodi. 
(1936-yilda tug’ilgan) 
 
Reja: 
1.
 
Shoirning hayoti va ijodi yo’li. 
2.
 
Shoir lirikasi. 
3.
 
“Ruhlar isyoni dostoni. 
 
Tayanch tushunchalar: 
Erkin Vohidov hozirgi o’zbek she’riyatida “o’ziga xos 
sehr sohibi”* Shoir she’riyatida romantik ohang va shavqatsiz realistik ruh, 
rubobiy nazokat va publitsistik harorat, hajv, epik tasvirga moillik* “Ruhlar 
isyoni” —falsafiy, fojeiy va qahramonlik dostoni. 
O’zbekiston xalq shoiri Erkin Vohidov hozirgi o’zbek she'riyatining zabardast 
vakillaridan biridir. Uning sharq mumtoz adabiyoti an’analari izidan borib, 
zamondoshlari ma'naviy dunyosini ochib beruvchi g’azallari, zo’r insoniylik yo’li 
bilan yo’g’rilgan taiay she^rlari, urush fojialari haqida bahs etuvchi “Nido", hayot 
jumboqlari, inson qismati xususidagi falsafiy mushohadalari bilan yo’g’rilgan 
..Ruhiar isyoni". “Istambul fojeasi” asarlari, tomoshabinlarni xushnud etgan “Oltin 
devor” komediyasi, shuningdek, I. Gyote, S. Yesenin. A. Blok, M. Svetlov, A. 
Tvardoyskiv. R. Xarnzatgvdan qilgan tarjimalari, ayniqsa, Eron taronalariu bilan 
,,Faust" tarjimasi adabiyotimizda, ma'naviy "hayotimizda ulkan voqea bo’ldi. 
Shoirning hayoti va ijtimoiy faoliyati 
,,Men ijodiy mehnatni faol jamoat ishlari bilan qo’shib olib borishdek sharafli 
vazifa yukini doimo yelkamda his qilaman. Odamlarga faqat shg’ring emas, o’zing 
kerakligini sezish — bu katta baxt. Shuning uchun ham jamoat mehnatidan hech 
qachon o’zimni olib qochgan cmasman. Qaynoq hayot ichida yashab, ishlab 
o’rganganman", — deb yozadi shoir. Darhaqiqat, u badiiy ijodni faol jamoatchilik 
ishlari bilan qo’shib olib boradi. Yoshlar nashriyotida bosh muharrir, g’afur 
g’ulom nomidagi Adabiyot vasan'at nashriyotida direktor, ,,Yoshlik" jurnaliga 
bosh muharrir bo’lib ishlagan. Shoiming ijtimoiy faoliyati doirasi Respublika Oliy 
Kengashi va Oliy Majlisiga deputat bo’lib saylangan, Oliy Kengashning oshkoralik 
masalalari qo’mitasi, Oliy Majlisning Xalqaro ishlar va parlamentlararo aloqalar 
qo’mitasiga raislik qilgan kezlari ayniqsa kengaydi. Bu yillarda atoqli shoir davlat 
va jamoat arbobi sifatida ham tanildi. Uning ko’p vaqti xalq ichida, yurtimiz va 
mamlakatlar bo’ylab safarlarda o’tmoqda. Shoir ,,Buyuk xizmatiari uchun" ordeni 
bilan taqdirlandi, ,,0'zbekiston Qah-ramoni" unvoniga sazovor bo’ldi. 
Erkin Vohidov Farg’ona viloyatining Oltiariq tumanida 1936-yilning 28- 
dekabrida qishloq o’qituvchilari oilasida dunyoga 

---

keldi. Otasi Cho’yanboy Vohidov, onasi Roziyaxon davrning obro'-e'tiborli, 
ma'rifati, faol kishilari edilar. Afsus, ular uzoq yasha-madilar. Avval Ikkinchi 
jahon urushida qatnashib, og’ir yarador bo’lib qaytgan ota, so’ng ona dunyodan 
o’tdi. Bo’lg’usi shoirning opasi va ukasi ham go’dakligida vafot etgan edi. Ikki 
qisqa umrning yolg’iz yodgori bo’Iib Erkin toshkentlik tog’asi qo’lida qoldi. 
Uning o’spirinlik, yoshlik yillari Toshkentda o’tdi. Erkin ulg’aygan xonadon 
ma'rifatga, sanratga, adabiyotga tashna cdi, bu xonadonda tez-tez shoir va 
xonandalar ishtirokida suhbatlar bo’lib turardi. Erkin Vohidovdagi nafosatga, 
she'riyatga mehr va mayl shu xonadonda, ana shu davralarda shakllandi. Erkin juda 
erta qo’liga qalam oldi. 7-sinfda o’qib yurganida ,,Mushtum" jurnalida birinchi 
she'ri bosildi. Maktabni tugatgach, Toshkent Davlat univeisiteti filologiya 
fakultetiga kirib o’qidi. Universitct ta'limi shoirning ijodiy taqdirida chuqur iz 
qoldirdi; birinchi she'rlar kitobi ,,Tong nafasi" talabalik yillarida yaratildi.