Radioaktivlik va yemirilish qonuni. Alfa, Beta va Gamma yemirilish



Download 0,75 Mb.
bet1/10
Sana01.06.2022
Hajmi0,75 Mb.
#626347
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Radioaktivlik

Radioaktivlik va yemirilish qonuni. Alfa, Beta va Gamma yemirilish

Radioaktivlik

Radioaktiv yemirilish (radioaktivlik) - Beqaror atom yadrolari tarkibinig (zaryadi Z va massa soni A) elementar zarralar va -kvantlar chiqarish orqali ichki tuzilishini spontan o'zgarishiga aytiladi. Bunday hususiyatga ega bo’lgan yadrolar radioaktiv yadrolar deyiladi. Tartib raqami Z > 82 dan boshlab (Bi) Mendeleyev davriy sistemasidagi elementlar radioaktiv hisoblanadi.

Radioaktivlik ikki hil bo’ladi:

Radioaktiv yemirilishda chiqariladigan zarrachalar

Ruterford eksperimental ravishda 1899 yili uran tuzlari chiqaradigan nurlar magnit yoki elektr maydonida turli yo'nalishlarga og'ishini aniqladi.


Ushbu uchta nur:
    • Musbat zaryadlangan oqimlar – -nurlar.
    • Manfiy zaryadlangan oqimlar – -nurlar.
    • Og’maydiganlari – -nurlanishlar deb ataldi.

Ernest Rutherford
1871-1937

Radioaktiv yemirilish qonuni

Vaqt birligida yеmirilayotgan (dN) radioaktiv yadrolarning soni shu

radioaktiv yadrolarning umumiy soni N ga proportsional. Masalan, dt vaqt oralig‘ida dN ga kamayayotgan bo‘lsa,

-dN = λNdt (1)

bo‘ladi. Bu yеrda λ – radioaktiv yеmirilish doimiysi. Vaqt birligida yеmirilishlar soni, nisbiy kamayish tеzligini ifodalaydi. – manfiy ishora vaqt o‘tishi bilan radioaktiv yadrolar sonining kamayishini ko‘rsatadi. (1) tеnglamani yеchish uchun quyidagicha yozamiz:

  •  

(2)

(2) formula radioaktiv yеmirilish qonuni dеyiladi.

Bu qonunga ko‘ra radioaktiv yadro vaqt o‘tishi bilan eksponеnsial ravishda kamayib boradi. Formula istalgan vaqt momеntida yеmirilish ehtimoliyatini aniqlashi mumkin. Lеkin (2) formula radioaktiv yadrolarning yеmirilish intеnsivliklarini bеvosita taqqoslab bo‘lmaydi, aniq fizik ma'noga ega emas. Shu maqsadda yarim yеmirilish tushunchasi kiritilgan. Yarim yеmirilish davri shunday vaqtki, bu davr ichida dastlabki radioaktiv yadro ikki marta kamayadi.


Download 0,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish