Pul nazariyalari

Mavzu:

Pul nazariyalari

Reja:

1.Pulning kelib chiqishi;

2.Metallik pul nazariyasi;

3.Nominalistik pul nazariyasi;

4.Pulning mehnat nazariyasi;

5.Pulning miqdoriylik nazariyasi;

1.Pulning kelib chiqishi

Pulning kelib chiqishi,tabiat nazariy jihatidan 2 xil bo`ladi.

Ratsionalistik va evolutsion yondashuv mavjud.

-Ratsionalistik yondashuv asoschilari pulning kelib chiqishini kishilar o`rtasida kelishuv tufayli yuz bergan deb tushuntirishadi. Bu yondashu XVII asr oxirigacha hukm surgan. Evolutsion yondashuvda esa jamiyatning taraqqiyot mahsuli deb qaraladi.

Pulning kelib chiqishi haqidagi har ikki yondashuvga xos nazariyalarni 4 guruhga bo`lish mumkin

Metallik pul nazariyasi

• 1.Metallik pul nazariyasi;
• Bu nazariyagan ko`ra qimmatbaho metallar oltin va kumush o`z tabiatiga ko`ra puldir.
• Bu nazariyada pul va qimmatbaho metallar aynan bir xil narsa deb qaraladi.

Nominalistik pul nazariyasi

• 2.Nominalistik pul nazariyasida pul shartli belgi nominal hisob-kitob birligi,uning xarid quvvati davlat tomonidan qonunlashtiriladi.
• Bu nazariya metallik nazariyasiga qarama-qarshi nazariya pulni oltin bilan aloqasini uzadi,pulga tovar sifatida qarash rad etiladi.

Pulning mehnat nazariyasi

• 3.Pulning mehnat nazariyasiga ko`ra pul ichki qimmatga ega maxsus Tovar.Uning qiymati umumiy ekvivalent rolini bajaruvchi maxsus tovar- oltin va kumushni qidirib topish, qazib chiqarish va undan tangalar tayyorlash uchun sarflangan mehnat xarajatlari bilan o`lchanadi

Pulning miqdoriylik nazariyasi

• 5.Pulning miqdoriylik nazariyasida pul ichki qadr-qimmatga ega emas.Pulning oltin asosi bekor qilingan.
• Miqdoriylik nazariyasining asoschisi fransuz iqtisodchisi J.Boden hisoblanadi.XVIII asrda pulning miqdoriylik nazariyasi Angliyada- D.Yum va J.Mil,Fransiyada esa SH.Monteskelar rivojlantirishdi.

Pulning miqdoriy nazariyasi XX asrda keng yog`ildi .

• Pulning miqdoriy nazariyasi XX asrda keng yog`ildi .
• Ma`lumki, pulga dastlab siyosiy iqtisod vakillari tomonidan berilgan ta`rif”Umumiy ekvivalent rolini bajaruvchi tovar pul deyiladi” qoidasi keng tarqalgan.
• Pulning miqdoriylik nazariyasining g`oyasi oddiy: muomalada mavjud pul miqdorining o`zgarishi, tovar va xizmatlar narxining absolyut darajasini o`zgarishiga olib keladi.

Hozirgi paytda ko`pchilik iqtisodchilarning fikricha qog`oz pul kredit tizimida pullar dekret(qonun kuchiga ega bolgan qaror) pullardan iborat bo`lgan.

• Hozirgi paytda ko`pchilik iqtisodchilarning fikricha qog`oz pul kredit tizimida pullar dekret(qonun kuchiga ega bolgan qaror) pullardan iborat bo`lgan.

Pul turlari

• Qo`ldan qo`lga o`tuvchi pullar,
• Naqd bo`lmagan pullar;
• Bankdagi bir joriy hisob varaqadan ikkinchisiga ko`chib yuruvchi pullar;
• Milliy pullar;
• Mamlakatning o`z puli;
• Xalqaro yoki baynalmilal pullar;
• Qog`oz pullar
• Tanga pullar
• Mayda pullar;
• Elektron pullar.

Etiboringiz uchun raxmat.