O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni Saqlash Vazirligi Toshkent Pediatriya Tibbiyot Instituti mavzu : bachadon

O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni Saqlash Vazirligi Toshkent Pediatriya Tibbiyot Instituti

MAVZU : BACHADON

Reja;

• Bachadonni tuzilishi
• Bachadonni qon bilan taminlanishi
• Bachadonda hayz sikllarini o’zgarishi

Bachadon

Tana

Bo’yin

Endometriy

Perimetriy

Miometriy

Epiteliy

Xususiy

plastinka

Bazal

qavat

Yuza-funksional

qavat

STBT

Mezoteliy

Shilliqosti

O’rta tomirli

Tashqi mushak

slindrsimon

kiprikli

sekretor

STBT

Bezlar

Bachadonni qon bilan taminlanishi

Miometriy mushak pardasi

Endometriy

To’g’ri

Spiralsimon

Bazal qavatda kapilyar to’r

Funksional qavatda kapilyar to’r

Bachadonda hayz siklining o’zgarishi

Menstruatsiya

oldi davri (13-14 kun)

Menstruatsiya davri

Menstruatsiyadan keyingi

davr (5-16 kungacha)

Sariq tana

Progesteron

(3-5 kun)

Follikulaning donador qavati

Esterogen

Bachadon - ichida homila taraqqiyoti o’tadigan ichi bo’sh mushak organ. Bachadon -da ikki qism:

bachadon ta-nasi va bo’yni farqlanadi. Bachadon devori uch qavat-daniborat: shilliq parda yoki e n d

om e t ri y (endomet-rium), kuchli rivojlan -gan baquvvat mushak parda yoki miometriy (tuometrium) va s e r o z p a p d a yoki perimetriy (perimet-rium) Bachadon shilliq pardasi menstruatciya va ovulyatciya bilan bog’liq bo’lgan tcik-lik o’zgarishlarga

uchraydi. Ayollarning jinsiy aktiv-lik davri o’rtacha 13-14 «yoshdan boshlab to 45-50 yoshgacha

(klimakterik davr gacha) davom etadi

Bachadonning shilliq qavatida yaxshi rivojlangan bachadon bezlari (glandula uterina) yoki kriptalar

joylashadi. Bachadon bezlari oddiy *• naysimon bezlar bo’lib, endometriyda egri -bugri yo’nalgan. Bu

bezlar epiteliy hujayralari bilan qoplangan. ~

a

Bachadon shilliq pardasining yuza va chuqur qatlamlari bir xil emas. Bezlarning tub sohasi ancha zich

bo’lib, asosiy bazal qavat (stratum basale endometri) deb nomlanadi. Bu qism menstrual o’zga rishlardan holi bo’lib, menstruatciya, tug’ish va abortlardan keyin re-generatciya uchun xizmat qiladi.

Bezlarning tanasi joylashadigan va ancha yuza qatlamlarini shilliq pardaning davriy o’zgarishlarida

ish-tirok etuvchi funktcional qavat (stratum functional endometrii) deb

yuritiladi.