Nervus vagus
Vitamedic: Rustamova Gulhayo
.x Juft adashgan nerv
.Aralash nerv
.Bosh miya nervlari ichida eng uzuni
.Uning tolalari odam organizmining ko’p sohalariga tarqalgan
.Nerv tarkibidagi harakatlantiruvchi tolalar ikki nervga qarashli umumiy o’zakdan ( nucleus ambiguus) ,avtanom tolalari uning orqa o’zagi (nucleus posterior nervi vagi) hujayralari aksonlaridan iborat.
.Sezuvchi tolalari ustki va pastki tugunlarda ( ganglion superius et inferius) joylashgan sezuvchi neyronning markaziy o’siqlari yakka yo’lning o’zagida tugaydi .
.Adashgan nerv uzunchoq miyaning orqa yon egatidan bie nechta ildiz hosil qilib chiqadi, ular bo’yunturuq teshigiga qarab yo’naladi
.Teshikda va undan chiqqandan so’ng yuqorigi va pastki tugunlarni hosil qiladi
! Adashgan nerv juda katta sohani egallagani uchun uni to’rt :
1.Kalla
2.Bo’yin
3.Ko’krak
4.Qorin
Qismlariga bo’lib o’rganamiz.
Kalla qismi tarmoqlari
1.r.meningeus-miya pardalariga boruvchi ,yuqorigi tugundan boshlanadi,orqa kalla chuqurchasi qattiq pardasini,ko’ndalang va ensa vena sinuslarini innervatsiya qiladi.
2.r.auricularis- nog’ora-so’rg’ichsimon yoriq orqali kalladan chiqib ,tashqi eshituv yo’lining orqa devori,supraning orqasini innervatsiya qiladi
Bo’yin qismi tarmoqlari
1.r.pharyngialis-halqum devorida til-halqum nervi va simpatik poya tolalari bilan birga halqum chigalini hosil qiladi,shilliq pardasini va siquvchi mushaklari,yumshoq tanglay mushaklarini innervatsiya qiladi.
2.rr.cardiaci cervicales superiores-bo’yindagi yurakka yo’naluvchi yuqorigi tarmoqlar pastga tamon yo’nalib yurak chigalini hosil qiladi.
3. n.laryngeus superior-pastki tugundan boshlanib ikki tarmoqqa bo’linadi.1a.r.externus-hiqildoqning uzuksimon-qalqonsimon mushagini,2a.r.internus hiqildoqning shilliq pardasining ovoz tirqishidan yuqori qismini til ildizi shilliq.
4.n.laryngeus recurrens-bu nerv tarmog’idan:
1.rr.trachealis-traxeyag yo’naluvchi tarmoqlar
2.rr.esophagei-qizilo’ngachga yo’naluvchi tarmoq.
3.rr.cardiac cervicales inferiors-bo’yindagi yurakka yo’naluvchi pastki tarmoqlar.
4.n.laryngeus inferior-uning oxirgi tarmog’I pastki hiqildoq nervi,hiqildoqning shilliq pardasining ovoz tirqishidan pastki qismini va hiqildoq mushaklarini barchasini innervatsiya qiladi
Ko’krak qismi tarmoqlari
1.rr.cardiac thoracici-ko’krak sohasidan yurakka boruvchi tarmoq.
2.rr.bronchialis-simpatik poya tarmoqlari bilan qo’shilib bronxlarni o’rab o’pkaga kiruvchi o’kaning nerv chigalini hosil qiladi.
3.rr.esophagei-qizilo’ngach tarmoqlari chiqadi.plexus pulmonalisni hosil qiladi
Qorin qismi tarmoqlari
1.r.gastrici anteriores-oshqozonning oldingi tarmog’i.
2.rr.hepatici-jigarga yo’naluvchi tarmoq.
3.rr.gastrici posteriores-orqa adashgan nerv poyasidan chiqadi
4.rr.coeliaci-qorin tarmoqlari oshqozonning chao arteriyasi bo’ylab qorin chigaliga qo’shiladi,undan jigar taloq,oshqozon osti bezi,buyrak,ingichka,yo’g’on ichaklarga boradi.
Adashgan nervni tekshirish usuli
E’tiboringiz uchun rahmat