|
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI
AXBOROT TEXNOLOGIYALARI KAFEDRASI
“OPERATSION TIZIMLAR” FANIDAN
Mustaqil ish - 2
MAVZU: KOMPYUTER FIZIK XOTIRASI QANDAY STRUKTURAGA EGA .
KIS 104-19
Bajardi: Qurbonov Sh. I
Tekshirdi: Kudratov R. B
Samarqand – 2022
MAVZU: KOMPYUTER FIZIK XOTIRASI QANDAY STRUKTURAGA EGA.
REJA:
Ishdan maqsad.
RAM haqida tushuncha.
MOS RAM haqida tushuncha.
Xotira iyerxiyasi haqida tushuncha.
Xulosa.
Foydalanilgan internet saytlari.
"RAM" - bu yerga yo'naltiradi.
Kompyuter xotirasi turlari
|
Umumiy
|
Xotira xujayrasi
Xotira iyerarxiyasi
MOS xotirasi
Saqlash
|
O'zgaruvchan
|
Ram
| | |
Tarixiy
|
Uilyams-Kilburn trubkasi (1946–47)
Chiziq xotirasini kechiktirish (1947)
Mellon optik xotirasi (1951)
Selectron trubkasi (1952)
Dekatron
TRAMVAY (2009)
Z-RAM (2002–2010)
|
Uchuvchan emas
|
ROM
|
MROM
BITIRUV KECHASI
Fleshli xotira
|
NVRAM
| | |
Dastlabki bosqich NVRAM
|
FeRAM
ReRAM
FeFET xotirasi
|
Magnit
|
Magnit lenta ma'lumotlarini saqlash (Lineer lenta-ochiq)
Qattiq disk drayveri
|
Optik
| | |
Rivojlanishda
|
CBRAM
Yarim yo'lning xotirasi
NRAM
Millipede xotirasi
ECRAM
|
Tarixiy
|
Qog'oz ma'lumotlarini saqlash (1725)
Baraban xotirasi (1932)
Magnit yadroli xotira (1949)
Plitali simli xotira (1957)
Arqonning asosiy xotirasi (1960-yillar)
Yupqa plyonka xotirasi (1962)
Disk to'plami (1962)
Twist xotira (~1968)
Bubble xotirasi (~1970)
Disket (1971)
| | |
Ning misoli yoziladigan o'zgaruvchan tezkor xotira: Sinxron Dinamik RAM modullar, birinchi navbatda asosiy xotira sifatida ishlatiladi shaxsiy kompyuterlar, ish stantsiyalariva serverlar.
8GB DDR3 Ram oq sovutgich bilan yopishtiring.
Tezkor kirish xotirasi (Ram /ræm/) shaklidir kompyuter xotirasi odatda har qanday tartibda o'qilishi va o'zgartirilishi mumkin, odatda ishlashni saqlash uchun ishlatiladi ma'lumotlar va mashina kodi.[1][2] A tasodifiy kirish xotira qurilmasi imkon beradi ma'lumotlar bo'lishi kerak bo'lgan narsalar o'qing yoki xotira ichidagi ma'lumotlarning joylashuvidan qat'iy nazar deyarli bir xil vaqt ichida yozilgan. Aksincha, boshqa to'g'ridan-to'g'ri kirish ma'lumotlarini saqlash vositalari kabi qattiq disklar, CD-RWlar, DVD-RWlar va kattaroq magnit lentalar va baraban xotirasi, ma'lumotlar elementlarini o'qish va yozish uchun zarur bo'lgan vaqt, ularning ommaviy axborot vositalarining aylanish tezligi va qo'llarning harakatlanishi kabi mexanik cheklovlar tufayli, ularning ro'yxatga olish muhitidagi jismoniy joylariga qarab sezilarli darajada farq qiladi.
RAM tarkibida multiplekslash va demultiplekslash ma'lumotlar uzatish, yozuvlarni o'qish yoki yozish uchun manzil omboriga ulash uchun. Odatda bitta bittadan ko'proq xotiraga bir xil manzil orqali murojaat qilinadi va tez-tez ishlatiladigan RAM qurilmalari bir nechta ma'lumot liniyalariga ega va "8-bit" yoki "16-bit" va hk.
Hozirgi texnologiyada tasodifiy xotira quyidagicha shaklga ega integral mikrosxema (IC) chiplari MOS (metall-oksid-yarim o'tkazgich) xotira hujayralari. RAM odatda bilan bog'liq o'zgaruvchan xotira turlari (masalan dinamik tasodifiy xotira (DRAM) modullar), bu erda quvvat o'chirilsa saqlanadigan ma'lumotlar yo'qoladi, ammo o'zgaruvchan RAM ham ishlab chiqilgan.[3] Boshqa turlari o'zgarmas xotiralar mavjud bo'lib, ular o'qish operatsiyalari uchun tasodifiy kirishga imkon beradi, ammo yozish operatsiyalariga yo'l qo'ymaydi yoki boshqa cheklovlarga ega. Bularga ko'p turlari kiradi ROM va turi flesh xotira deb nomlangan NOR-Flash.
Uchuvchi tasodifiy kirishning ikkita asosiy turi yarim o'tkazgich xotirasi bor statik tezkor kirish xotirasi (SRAM) va dinamik tasodifiy xotira (DRAM). Yarimo'tkazgichli RAMdan tijorat maqsadlarida foydalanish 1965 yilda boshlangan, IBM ular uchun SP95 SRAM chipini taqdim etgan System / 360 Model 95 kompyuter va Toshiba uning Toscal BC-1411 uchun DRAM xotira hujayralarini ishlatgan elektron kalkulyator, ikkalasi ham asoslangan bipolyar tranzistorlar. Tijorat MOS xotirasi MOS tranzistorlari, 1960-yillarning oxirida ishlab chiqilgan va shu vaqtdan boshlab barcha tijorat yarimo'tkazgich xotirasi uchun asos bo'lib kelgan. Birinchi savdo DRAM IC chipi Intel 1103, 1970 yil oktyabr oyida kiritilgan. Sinxron dinamik tasodifiy xotira (SDRAM) keyinchalik Samsung KM48SL2000 chipi 1992 yilda.
Ushbu IBM tabulyatsiya mashinalari 1930-yillarning o'rtalaridan boshlab ishlatilgan mexanik hisoblagichlar ma'lumotlarni saqlash uchun
1 Megabit (MiBit) chip, tomonidan ishlab chiqilgan so'nggi modellardan biri VEB Carl Zeiss Jena 1989 yilda
Dastlabki kompyuterlar ishlatilgan o'rni, mexanik hisoblagichlar[4] yoki kechikish chiziqlari asosiy xotira funktsiyalari uchun. Ultrasonik kechikish liniyalari edi ketma-ket qurilmalar ma'lumotlarni faqat yozilgan tartibda ko'paytirishi mumkin edi. Baraban xotirasi nisbatan arzon narxlarda kengaytirilishi mumkin edi, ammo xotirani samarali ravishda qidirib topishda tezlikni optimallashtirish uchun barabanning fizik joylashuvi to'g'risida bilim kerak edi. O'rnatilgan mandallar vakuum trubkasi triodlarva keyinchalik, diskret ravishda tranzistorlar, registrlar kabi kichikroq va tezroq xotiralar uchun ishlatilgan. Bunday registrlar nisbatan katta bo'lgan va katta hajmdagi ma'lumotlardan foydalanish juda qimmat bo'lgan; odatda bunday xotiraning atigi bir necha o'nlab yoki bir necha yuz bitlarini ta'minlash mumkin edi.
Operativ xotiraning birinchi amaliy shakli bu edi Uilyams naychasi 1947 yildan boshlab. Ma'lumotlarni a yuzidagi elektr zaryadlangan dog'lar sifatida saqlagan katod nurlari trubkasi. CRT elektron nurlari naychadagi joylarni istalgan tartibda o'qishi va yozishi mumkin bo'lganligi sababli, xotira tasodifiy kirish edi. Uilyams naychasining quvvati bir necha yuzdan mingtagacha bo'lgan, ammo u alohida vakuumli naychani ishlatishdan ko'ra ancha kichikroq, tezroq va kuchliroq edi. Da ishlab chiqilgan Manchester universiteti Angliyada Uilyams trubkasi birinchi elektron saqlanadigan dastur amalga oshiriladigan vositani taqdim etdi Manchester bolasi 1948 yil 21-iyunda birinchi marta muvaffaqiyatli ishlaydigan kompyuter.[5] Aslida, Uilyams naychasining xotirasi Bola uchun ishlab chiqilganidan ko'ra, a sinov joyi xotiraning ishonchliligini namoyish qilish.[6][7]
Magnit yadroli xotira 1947 yilda ixtiro qilingan va 1970 yillarning o'rtalariga qadar rivojlangan. Bu magnitlangan uzuklar qatoriga tayanib, tasodifiy kirish xotirasining keng tarqalgan shakliga aylandi. Har bir halqaning magnitlanishi ma'nosini o'zgartirib, ma'lumotlar har bir qo'ng'iroqda bitta bit bilan saqlanishi mumkin. Har bir qo'ng'iroqda uni tanlash va o'qish yoki yozish uchun manzil simlari birikmasi bo'lganligi sababli, har qanday ketma-ketlikda har qanday xotira joyiga kirish mumkin edi. Magnit yadro xotirasi standart shakli edi kompyuter xotirasi siljishgacha bo'lgan tizim qattiq holat MOS (metall oksidi-kremniy) yarim o'tkazgich xotirasi yilda integral mikrosxemalar (ICs) 1970-yillarning boshlarida.[8]
Integratsiyalashgan rivojlanishdan oldin faqat o'qish uchun xotira (ROM) davrlari, doimiy (yoki faqat o'qish) tezkor xotira tez-tez ishlatib tuzilgan diodli matritsalar tomonidan boshqariladi manzil dekoderlariyoki maxsus yara arqon xotirasi samolyotlar.
Yarimo'tkazgich xotirasi 1960-yillarda ishlatilgan bipolyar xotira bilan boshlandi bipolyar tranzistorlar. Bu ishlashni yaxshilagan bo'lsa-da, magnit yadro xotirasining arzonligi bilan raqobatlasha olmadi.[9]
Do'stlaringiz bilan baham: |
