Microsoft Word Diniy turizm 2

---

MAVZU: DINIY TURIZM GEOGRAFIYASI 
Diniy turizm tarixi. 
Hozirgi kunda xalqaro turizmning eng muhim tarmoqlaridan 
biri diniy ya’ni ziyoratchilik turizmi bo‘lib hisoblanadi. Diniy turizmning shakllanish 
tarixi uzoq o‘tmishga borib taqaladi. Ya’ni uning ilk bor vujudga kelishi antik davriga 
to‘g‘ri keladi. Diniy turizmning asosiy paydo bo‘lgan maskanlari qadimgi greklar va 
rimliklar vatani bo‘lib hisoblanadi. Qadimda greklar va rimliklar ibodatxonalar va 
cherkovlar qurib, ularda sig‘inishganlar. Elladaning eng mashhur ibodatxonasi birinchi bor 
Delfax 
shahrida qurilgan. Ushbu ibodatxona butun greklar olamida eng mashhur va u 
guyoki har qanday savolga tangri nomidan qat’iy javob beruvchi karomatli kohin, 
sajdagoh maskani bo‘lgan. Rivotlarga ko‘ra, minglab darvishlar mana shu ibodatxonaga 
kelishib, o‘zlarini qurbon qiluvchi majusiylar ruxoniysi avliyo Pifining bashoratlarini 
tinglashganlar. 
Ma’lumki, turistik resurslarning turlari ko’p bo’lib, sayohatdan maqsad asosan 
tanishuv, dam olish va sog’lomlashtirish, sog’liqni tiklash va sport hamda diniy ziyorat va 
boshqa maqsadlarni ko’zda tutadi. Turizmning qadimiy va aktiv turlaridan biri bu diniy 
turizm hisoblanadi. Mazkur tarmoqning geografiyasi nazar tashlaydigan bo’lsak, 
jahonning turli mamlakat, mintaqalarida diniy turistik resurslar turlicha ta’minlangan. 
Ayni paytda esa hamma joyda ham diniy turistik obyektlar mavjud emas. Binobarin, jahon 
miqiyosidagi, ya’ni dunyo dinlari hisoblangan xristianlik, islom va buddizm hamda 
mahalliy dinlarga yer shari aholisi e’tiqod qiladi. Diniy ziyorat maqsadida sayohatlar 
qadimdan rivojlangan, xatto hozirgi kundagi eng aktiv “turmigrsiya” hisoblanadi. 
Turistik oqimlarga diniy motivasiyalar sezilarli ta’sir o’tkazadi. Diniy turizm ildizlari 
uzoq asrlarga borib taqaladi. Ilk sayohatlar to’g’risida ma’lumotlar Antik davrga 
taaluqlidir. Eng mashhur ilohiy markaz Ollada Delfada joylashgan. U o’z diniy peshvolari 
bilan umumiy Gresiya ahamiyatiga ega bo’lgan. Ko’p sonli zohidlar, sayyohlar bu yerga 
bashoratchi Pifiyaning karomatlarini kutish uchun kelishgan.
Diniy motivlar bo’yicha migrasiya O’rta asrlar davriga to’g’ri keladi, u taraqqiy etish 
davom qildi, yangi qirralar paydo bo’ldi. Ziyorat Solb yurishi shaklida o’ziga xos 
ommaviy xarakater kasb etadi.
Xristian Yevropasi;
- xristianlik va boshqa ko’psonli dinlar bilan mustahkam o’rin egallovchi
Shimoliy Amerika;
- Xristianlik va an’anviy dinlar bilan Lotin Amerikasi; 
- Islomni qabul qilgan Shimoliy Afrika;
- Islom hukmron va alohida xristianlik va an’anaviy dinlar mavjud g’arbiy va Sharqiy 
Afrika;
- Buddizm islom, xristianlik va hinduzimni egallagan Janubiy-Sharqiy Osiyo;

---

- Buddizm bilan (asosan lamaizm) mustahkamlangan Markaziy Osiyo;
- Islom hukmron O’rta Osiyo;
- G’arbiy Osiyo islom va xristianlik, iudizm bilan mustahkamlangan;
- Janubiy Osiyo iudizm va buddizm tarqalgan, shuningdek xristianlik, jaynizm, 
sikxizm va islam mavjud.
Har bir makrohudud eng avvalo ziyoratning jahoniy markazlari bilan mashhur.
Ular e’tiqodchilarning xalqaro oqimini qabul, qiladilar va ko’pincha diniy 
ixtisoslashtirishning ma’muriy, sanoat, madaniy va turistik markazlari funksiyalari bilan 
qo’shilib ketadilar. Bundan tashqari, makrohududlarda milliy va mahalliy ahamiyatga ega 
diniy sig’inish obyektlari mavjud. Quddus-jahonning yirik diniy markazi. Quddus uch din 
e’tiqodchilari islom, xristianlik, iudizm uchun muqaddas markaz. Jahon ilohiy markazlari 
orasida alohida o’rin egallaydi.
Hududiy etnik alomatlar bo’yicha dinlar nechiga bo’linadi va ularni izohlang! 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Diniy turizmni rivojlantirish bo’yicha loyiha tuzing 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Diniy turizmni turlari