Мебеллар Салони

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O'RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI
Axborot texnologiyalari kafedrasining
Ta’limda AT fanidan
Maktabgacha ta’lim yo’nalishiga

MARUZALAR

MATNI

Ma’ruza 1. Zamonaviy axborot texnologiyalari va ularning qo’llanilishi.

Reja:

1.1. Axborot tushunchasi, axborotning asosiy tavsifi.
1.2. Jamiyatni axborotlashtirish va ilg’or axborot texnologiyasini joriy etish zaruriyati
1.3. Informatsion jarayonlarning rivojlanish bosqichlari
1.4. Axborot o’lchovi
Kalit so’zlar: axborot, jamiyatni axborotlashtirish, axborot o’lchovi.


1.1. Axborot tushunchasi, axborotning asosiy tavsifi
Axborot - so’zi lotincha «informatio» so’zidan kelib chiqgan bo’lib tushuntirish, tanishtirish, bayon etish degan ma’noni anglatadi.
Axborotning o’zini esa biror ob’yekt, atrof muxitni ma’lum bo’lagi yoki ma’lum jarayon xaqidagi, aniqmaslik darajasini kamaytiradigan belgilar, belgilar (parametrlar), tafsilotlar yo’riqlar va h.k. majmuasi deyish mumkin.
O’z navbatida xabar axborotni tasvirlash formasi bo’lib, u nutq, matn, tasvir, grafik, jadval, videotasvir, tovush va h.k. ko’rinishida ifodalanadi.
Umuman, zamonaviy mazmunda olganda - axborot bu odamlar orasidagi, odamlar bilan jonli va jonsiz tabiat, xususan EHM orasidagi ma’lumot almashinuvi bo’lib, keng ma’nodagi ilmiy tushunchadir.
Texnologiya grekcha tildan tarjima qilinganda san'at, mahorat haqidagi ta'limot kabi ma'nolarni bildiradi.
“Texnologiya – ishlov berish, holatni o‘zgartirish san'ati, mahorati, malakasi va metodlar yig‘indisi”(V.M. Shepel). Axborot texnologiyalarining maqsadi inson taxlil qilishi uchun axborotni ishlab chiqarish va uning asosida biror bir xatti-harakatni bajarish bo‘yicha qaror qabul qilishdir. Axborot texnologiyasi obekt, jarayon yoki hodisa (axborot mahsuloti)ning holati haqidagi yangi sifat axborotini olish uchun ma'lumotlarni to‘plash, qayta ishlash va uzatishning vosita va uslublari jamlanmasidan foydalanuvchi jarayondir.
Bundan tashqari, axborot texnologiyasining asosiy maqsadi - axborotni saqlash va uzatishni tashkil etish.
Informatika va AT - bu insoniyat faoliyatining bir sohasi bo’lib, u axborotni hosil qilish, saqlash va kompyuter yordamida ularni qayta ishlash, shu bilan bir qatorda tadbiq muhiti bilan o’zaro bog’liq bo’lgan jarayonlarning aloqadorliklarini o’z ichiga oladigan, ko’nikma va vositalar tizimidir.
Informatika va AT atamasi 60 yillar oxirida Frantsiyada vujudga keldi. U axborot (informatique) va avtomatika (automatique) so’zlarini birlashtirishdan hosil bo’lib, «Ma’lumotni avtomatik qayta ishlash» degan ma’noni bildiradi. Ingliz tilida gaplashadigan mamlakatlarda kompyuter fani Computer science deb ataladi.
Mustaqil fan sifatida Informatika va AT 40 - yillar oxirida texnika, biologiya, ijtimoiy va boshqa sohalarda boshqarishning umumiy prinsiplari haqidagi - kibernetika fani bazasida vujudga keldi.