Mavzu:“dunyo xalqlari madaniyatidagi umumiylik va farqlar

MAVZU:“DUNYO XALQLARI MADANIYATIDAGI UMUMIYLIK VA FARQLAR

RE’JA

• 1. Madaniyat va sivilizatsiya tushunchalari, ular o'rtasidagi umumiylikva farqlar. Antik madaniyat va qadimiy madaniyat, ular o'rtasidagi
• farqlar. Arxaik davrdagi insonning fikrlash tarzi.
• 2. Dunyoqarash va tafakkurning shakllanishiga tabiatdagi hodisalar,
• tabiiy o'zgarishlar ta'sir ko'rsatishi, dunyoqarash, tafakkur bilan tabiat
• doimo bir - biriga ta'sir o'tkazib borishi. 

Madaniyat tasodifan paydo bo'lgan emas, balki u turli bilimlar majmuidan,

• Madaniyat tasodifan paydo bo'lgan emas, balki u turli bilimlar majmuidan,
• ishonch-e'tiqodlardan, san'atning barcha ko'rinishlaridan, jamiyatdagi
• axloqiy tamoyillar, qonun - qoidalardan, urf - odatlardan tashkil
• topadi. Shuningdek, inson jamiyat a'zosi sifatida o'zlashtirib olgan
• adolat, burch, mas'uliyat, tenglik, ozodlik, Vatan tuyg'ulari ham
• madaniyatning paydo bo'lib shakllanishiga ta'sir qilgan. Bir so'z bilan
• aytganda, madaniyat - insoniyatning butun faoliyatidagi to'g'ri yo'l va
• natijadir.
• Madaniy turmush ancha ilg'or sharoitiga yetishgan bosqich ko'pincha
• “tsivilizatsiya“ degan nom bilan ham yuritiladi. Ammo madaniyat va
• sivilizatsiya aynan bir–biriga teng tushuncha emas.

Madaniyat sinfiy

• Madaniyat sinfiy
• jamiyatgacha bo'lgan davrda ham mavjud edi. Sivilizatsiya - insonlarning
• yovvoyi, ibtidoiy hayotdan qabila, millat, xalq bo'lib birlashuvi asosida
• yuzaga keldi. Keyinchalik har ikkalasi bir-birini to'ldirib bordi.
• Sivilizatsiya ko'proq moddiy madaniyatga, mehnat qurollari va ishlab chiqarish
• unumdorligi, jamiyat va davlatni boshqaruvchi qonunlar rivojiga nisbatan
• qo'llanadi: Yevropa sivilizatsiyasi, antik sivilizatsiya, xristian

Madaniyat turli mamlakatlarda turlicha shaklda namoyon bo'ladi. Ammo qay

• Madaniyat turli mamlakatlarda turlicha shaklda namoyon bo'ladi. Ammo qay
• shaklda bo'lmasin, inson sivilizatsiyani tadrijiy ravishda o'rganib,
• o'zlashtirib borishga moyildir. Masalan, qadimgi Misr, Xindiston, Eron,
• Yunoniston va Rimda sivilizatsiya ilk bor madaniyatning shakllanishiga va
• dunyo madaniyati rivojiga zamin bo'ldi. Nima uchun qadimiyroq Sharq
• mamlakatlari emas, aynan Yunoniston va Rim davlatlari madaniyat beshigi
• bo'ldi, aynan boshqa mamlakatlarda emas?-degan savol tug'iladi. Chunki
• aqliy va badiiy tafakkur ilk bor Yunoniston va Rimda shakllandi. Lekin
• Aflotun, Pifagor, Epikur, Eenon, Empedakl va boshqa yunon donishmandlari
• Misr va Hindistondagi ustozlardan ta'lim olganlar.

G'arb ulamolari fikricha, faqat Yunon va Rim madaniyati antik madaniyat deb

• G'arb ulamolari fikricha, faqat Yunon va Rim madaniyati antik madaniyat deb
• yuritiladi. Antik madaniyat bilan qadimiy (arxaik) madaniyat aynan bir xil
• emas. Ular orasida ma'lum farqlar bor. Garchi Sharq madaniyati yunon - rim
• madaniyatidan qadimiy bo'lsa ham, yevropaliklar yunon - rim madaniyatini
• meros qilib oldilar va bu madaniyat Yevropa madaniyati izchilligini
• ta'minlagani, yevropaliklar uchun yunon - rim jamiyati yagona qadimiy jamiyat
• bo'lgani uchun “antik” terminini qo'llaganlar. Antik madaniyatning qadimiy
• madaniyatdan yana bir farqi-yangi madaniyatni, ya'ni Yevropa madaniyatini
• yuzaga keltirganidir.

Antik madaniyatda san'at, mifologiya, din va boshqa ijtimoiy hodisalar ilk

• Antik madaniyatda san'at, mifologiya, din va boshqa ijtimoiy hodisalar ilk
• davrda qorishiq holatdagi ko'rinishga ega bo'lib, birinchi marta yaratildi,
• dunyoning boshqa joylarida bunday madaniyat hali yo'q edi. Antik madaniyat
• degan termin ana shu birinchi marta yaratilgan osori atiqalarga, yozma va
• og'zaki adabiyotga nisbatan qo'llanadi. Soddaroq qilib aytsak, antik davr
• madaniyatning “tug'ilish“ davri, ya'ni Yevropa madaniyatini paydo qilgan
• davrdir.

Haykaltaroshlik tasviriy va amaliy

• Haykaltaroshlik tasviriy va amaliy
• san'atni, mifologiyani, fol`klorni, mafkurani ifoda etadi. Bu davrda
• tafakkurda ham o'zgarish yuz berdi. Fikrlashda moddiy mavjud narsalarga
• nisbatan aqlda mavjud narsalar va tushunchalar asosiy o'rin egallay
• boshlaydi.
• Antik davr odami ham jamiki insoniyatning hayot yo'lini bosib o'tgan.
• Dunyoqarash, tafakkur turli tarixiy davrlarda turli xil kechadi. Lekin
• Yunoniston va Rim madaniyatini birlashtirib turadigan ko'p jihatlar bor.

Har ikkala mamlakatning ko'p sonli aholisi O'rta Yer dengizi havzasi

• Har ikkala mamlakatning ko'p sonli aholisi O'rta Yer dengizi havzasi
• atrofiga yoyilib ketgan edi. Ana shu tarqoq aholi O'rta Yer dengizi
• madaniyati deb atalgan madaniyatdan oziqlandilar. Har ikkala mamlakat ham
• tosh qurollarni, keyinroq temir buyumlarni o'zlashtirib olishda bir xil
• surat bilan bordilar. Ularning ishlab chiqarish imkoniyatlari va ijtimoiy
• tuzilishi, aqliy taraqqiyoti ham juda yaqin edi.
• Ammo Yunoniston va Rim madaniyati bora - bora keskin ajralib, har biri o'z
• yo'lidan ketdi, mustaqil, bir - birini takrorlamaydigan oqimni
• shakllantirdilar. Yunoniston asosan, Eron, Kichik Osiyo, Afrika va Old Osiyo
• xalqlari madaniyati bilan uzviy aloqaga kirishdi. O'rta Osiyo misolida ham

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT